Boekt de iPhone minder vooruitgang dan voorheen?

Elk jaar introduceert Apple nieuwe iPhones. Elk jaar wordt de vooruitgang kleiner. Dat zou je tenminste kunnen denken als je de commentaarkolommen leest: "Waar is de innovatie?", "Saai", "Het enige nieuwe zijn de kleuren."

Ik heb ook de indruk dat de ontwikkeling is vertraagd. De verbeteringen van de afgelopen jaren lijken minder belangrijk dan vroeger. Maar is dat wel zo? In dit artikel probeer ik de vooruitgang van de iPhone in cijfers samen te vatten.

18 generaties, 4 criteria, 1 subjectief jurylid

Ik heb talloze oude testrapporten en vergelijkingen van techportals doorgespit - en ook mijn eigen herinneringen. Op basis hiervan beoordeel ik alle 18 iPhone generaties op basis van de vooruitgang die ze hebben geboekt ten opzichte van hun voorgangers. In vier categorieën:

1. Ontwerp: Behuizing, haptiek, esthetiek
2. Ervaring: Beeldscherm, batterij, snelheid, bediening
3. Camera: beeldkwaliteit, functies, veelzijdigheid
4. Features: Nieuwe functies

In elke categorie geef ik een voortgangsscore per generatie:

0 = Geen of bijna geen vooruitgang

1 = Weinig vooruitgang

2 = Gemiddelde vooruitgang

3 = Grote vooruitgang

In de meeste jaren waren de testrapporten grotendeels unaniem in hun beoordeling. Natuurlijk zijn mijn oordelen nog steeds subjectief - of de vooruitgang "klein" of "middelgroot" is, is een kwestie van mening. Om redenen van ruimte kan ik niet elk oordeel rechtvaardigen. Als je de redenering achter een bepaalde score wilt weten, of het er niet mee eens bent, schrijf het dan in de opmerkingen.

Alleen de vooruitgang van topmodel naar topmodel wordt beoordeeld. De iPhone 8 is bijvoorbeeld niet meegenomen omdat deze samen met de iPhone X werd gelanceerd. Het was het eerste equivalent van de huidige niet-professionele modellen. Het maakt ook niet uit of de iPhones beter of slechter waren dan smartphones van andere fabrikanten.

Design: magere tijden worden langer

Acht generaties lang gaf Apple de iPhone om het jaar een nieuwe behuizing. Die zag er vaak heel anders uit dan de vorige. De iPhone 4 was de eerste grote sprong voorwaarts, want hij was opeens van staal en glas in plaats van plastic. Plotseling hoekig in plaats van rond. Pas met de iPhone 6 keerde Apple terug naar een ronde behuizing.

Een revolutie vergelijkbaar met de iPhone 4 kwam pas met de iPhone X: een enorm display, geen homeknop meer en nog een glazen achterkant. Dit basisconcept is tot op de dag van vandaag hetzelfde gebleven. De iPhone 12 Pro bracht eindelijk het hoekige ontwerp terug. Sindsdien is er weinig veranderd.

In de designsector laat de curve een vertraging van de ontwikkeling zien. Waarbij "ontwikkeling" niet noodzakelijkerwijs "vooruitgang" betekent - anders is niet altijd beter. De trend naar steeds grotere smartphones is bijvoorbeeld polariserend. En de oudere ontwerpen met afgeronde hoeken hebben net zoveel fans als de huidige behuizing met meer randen.

Ervaring: kleine dingen tellen op

De curve van de ervaringsscore is meer lineair dan die van het ontwerp. Vrijwel elke iPhone was iets beter dan de vorige. Soms ging de batterij langer mee, soms was er een scherper scherm, soms werd de bediening intuïtiever. De enige uitschieter in mijn statistieken is de iPhone 12 Pro. Die verbeterde bijna niets, afgezien van de camera.

De grootste sprongen werden in de beginjaren gemaakt. Dit kwam vooral doordat de apparaten nog veel ruimte voor verbetering hadden. Er waren knelpunten die door technologische vooruitgang konden worden weggewerkt. Alleen al door de snellere chip voelde de iPhone 3GS veel sneller aan dan zijn voorganger. Tegenwoordig worden de chips nog steeds sneller - maar de meeste mensen merken dit niet meer in het dagelijks leven.

Desondanks stapelen de vele kleine verbeteringen zich vandaag de dag nog steeds op. Ze vallen op als ik een iPhone vergelijk met een toestel van een aantal generaties geleden. In tegenstelling tot de iPhone 15 Pro had de iPhone 12 Pro bijvoorbeeld geen 120 Hz beeldscherm, een aanzienlijk slechtere batterijduur, een slechtere antenne en geen Action Button. Kleine dingen op zich - samen vallen ze duidelijk op.

Camera: van gimmick tot marktdominantie

De situatie is vergelijkbaar met de camera. De eerste iPhone maakte zulke erbarmelijke foto's dat de verbeteringen van de jaren daarna voor de hand lagen. De iPhone 4 verhoogde de resolutie naar vijf megapixels, de iPhone 4S naar acht megapixels. Daarna ging de ontwikkeling een paar jaar langzamer. Het duurde tot de iPhone 6S kwam met 12 megapixels.

Dit bleef lange tijd zo. Naast de resolutie werden er echter geleidelijk andere dingen toegevoegd. Bijvoorbeeld optische beeldstabilisatie (iPhone 6 Plus), telefotocamera (iPhone 7 Plus) en ultra-groothoekcamera (iPhone 11 Pro). De sensoren werden ook steeds beter, net als de beeldverwerking en videofuncties.

Sinds de iPhone 11 Pro is er een vertraging waar te nemen. Dit heeft te maken met de stagnerende sensortechnologie. Dit heeft niet alleen gevolgen voor smartphones, maar voor de hele camera-industrie. Het wordt steeds moeilijker om de hardware verder te verbeteren. Een groot deel van de vooruitgang die de afgelopen jaren is geboekt, zit daarom aan de softwarekant. Toch was dit genoeg om "echte" camera's te degraderen tot een product van levensstijl. Tegenwoordig is de massa tevreden met iPhone-foto's.

Features: Innovaties worden moeilijker

Wat me het meest verbaasde was hoe weinig nieuwe functies er elk jaar werden geïntroduceerd - zelfs op oudere modellen. Er was meestal maar één nieuwe functie die het vermelden waard was: Siri (iPhone 4S), Touch ID (iPhone 5S), NFC (iPhone 6), Dynamic Island (iPhone 14 Pro).

De iPhone 16 Pro brengt een geweldige nieuwe softwarefunctie met Apple Intelligence - maar niet bij de introductie en niet overal. Daarom geef ik maar één punt. Alleen de iPhone 3G (GPS en 3G) en de iPhone X (draadloos opladen en FaceID) krijgen twee punten. Daarna was er enkele jaren een stilte.

Het gebrek aan nieuwe functies in de afgelopen jaren valt niet te ontkennen. Geen wonder: de iPhone is (net als andere smartphones) al enkele generaties een wonder van technologie. We dragen een computer in onze zak die ons toegang geeft tot het hele internet. We kunnen navigeren, betalen, video's bekijken, bellen en foto's maken. Met een apparaat van 200 gram dat nauwelijks energie nodig heeft. Wat willen we nog meer?

Overall scores: kleine stappen zijn niets nieuws

Aan het eind tel ik de vier scores voor elk jaar bij elkaar op. De volgende grafiek laat dus zien hoe "innovatief" de individuele modellen over het geheel genomen waren. Als je het vanuit vogelperspectief bekijkt, vallen drie dingen op:

1. Er waren maar drie iPhones die grote sprongen voorwaarts maakten: 2G, 4 en X
2. De vooruitgang is in de loop der jaren steeds kleiner geworden
3. Er waren ook eerdere iPhones die weinig nieuws brachten.

Dus de ontwikkeling is vertraagd? Ja. Maar veel minder dan ik me herinner. Zelfs tien jaar geleden kwamen de testrapporten altijd tot dezelfde conclusie: "Een upgrade van de voorganger is nauwelijks de moeite waard." De overeenkomst tussen de oude beoordelingen en die van vandaag is opvallend.

Tot slot de cumulatieve vooruitgang van de iPhone in één oogopslag:

Conclusie: tussen echte tendens en nostalgie

Waar komt de wijdverbreide mening vandaan dat de smartphones van Apple vroeger veel innovatiever waren? Een deel ervan kan statistisch worden gerechtvaardigd. Maar nostalgie kan ook een rol spelen: We onthouden selectief goede dingen en blokkeren negatieve. Bovendien comprimeren onze hersenen lange perioden in korte. Het effect wordt groter naarmate de herinnering verder teruggaat.

Als we denken aan de "iPhones van weleer", verschijnen er slechts fragmenten in onze gedachten - in mijn geval de iPhone 2G, de iPhone 5 en de iPhone X. In mijn gedachten verschenen de drie apparaten binnen een paar jaar en boekten ze enorme vooruitgang. In werkelijkheid zit er een decennium en acht (!) andere iPhones tussen. Elk van hen nam een paar kleine stapjes die optellen tot de sprongen in mijn geheugen.

Slow development is niet langer een echt probleem. De iPhone is al jaren een geweldig totaalpakket. De statistieken bevestigen wat velen intuïtief al weten: Verschillende generaties konden en kunnen worden overgeslagen zonder veel te missen. Wie vaker koopt, trakteert zichzelf op een dure luxe.