20 jaar later: ik kijk weer naar Buffy, the Vampire Slayer
Van prachtige trash naar tienerdrama naar duistere dystopie: het vampierenepos dat mijn adolescentie begeleidde eindigde 20 jaar geleden. De nieuwe editie is nu verkrijgbaar als luisterboek. Bij deze gelegenheid kijk ik terug - en schaam ik me.
In 2003, dus 20 jaar geleden, werd de laatste aflevering van Buffy the Vampire Slayer uitgezonden. In een tijd waarin series en films in de Duitstalige wereld vaak hun eigen naam hadden. Buffy contre les vampires was de titel van het drama (in het Frans) waar we van hielden. Een aantal van de cast van toen herleeft de serie op zijn verjaardag in audioboekvorm. Maar nu hoofdrolspelers Sarah Michelle Prinze-Gellar en Alyson Hannigan uit beeld zijn, speelt het zich af in een parallel universum, met vampier "Spike" als hoofdpersoon.
Ik denk terug aan oude herinneringen aan de serie (en de introductiemelodie, jawel!); voor de gelegenheid heb ik hem opnieuw bekeken.
Waar "Buffy" over gaat
De plot is snel verteld: in elke generatie wordt een meisje geboren om het kwaad te bestrijden. Zij is wat bekend staat als de Vampire Slayer. In de millennial generatie is dat Buffy Summers (Sarah Michelle Prinze-Gellar), een 16-jarige middelbare scholiere. De tiener arriveert op een nieuwe middelbare school in het fictieve Californische stadje Sunnydale.
Vanaf de eerste dag staat ze onder het toeziend oog van de schoolbibliothecaris, Rupert Giles (Anthony Steward Head), die eigenlijk een "Watcher" is. Hij moet de Doder trainen en haar begeleiden in haar strijd tegen het kwaad. Schoolhoofd Snyder heeft ook een oogje op haar, want ze blijft niet onopgemerkt. Hij is zo vijandig tegen haar dat je je afvraagt of hij zelf geen demon is. En dan zijn er nog de klasgenoten, die net als op school zijn onderverdeeld in groepen "cool", "nerds", enzovoort.
Het beste van jaren 90 trash
Hoewel Buffy aanvankelijk niets voelt voor haar "lot" en een nieuwe start wil maken, wordt ze al snel door Giles van het tegendeel overtuigd. Want het blijkt dat ze niet toevallig in Sunnydale terecht is gekomen. Hier bevindt zich de Hellemond, waardoor demonen van de heldimensie naar de aarddimensie kunnen overgaan en een ravage kunnen aanrichten op aarde. Hoewel het continent pas in 1492 werd ontdekt en doorkruist, gebeurt dit al duizenden jaren. Welnu, in het VS-gecentreerde westen van de jaren 90 verbaasde niemand zich over deze kleine fout in de logica.
Zo begon Buffy's strijd tegen het kwaad. En de uitdagingen van het dagelijks leven als tiener. In het begin wordt ze vergezeld door de eerder genoemde Giles en haar twee vrienden, Alexander "Xander" Harris (Nicolas Brendon) en Willow Rosenberg (Alyson Hannigan).
In deze fase krijgt Buffy met veel dingen te maken.
In deze fase concentreert de serie zich op op zichzelf staande afleveringen. Daarbij komt toekomstig Avengers regisseur Joss Whedon met een aantal helse monsters, de een nog absurder dan de ander. Bijvoorbeeld een gigantische sprinkhaan die een menselijke vorm kan aannemen. Zo verleidt hij mannelijke tieners met zijn "attracties" (vulgair gezegd, zijn borsten) tot seks en verslindt ze vervolgens.
Of een demon die lang, lang geleden opgesloten zat in een boek met verbanningsspreuken. De pagina's van het boek, en daarmee de demon, zijn nu gescand. De demon verandert in een virus en vernietigt transportsystemen, ziekenhuizen en internetbanken. De afleveringen beginnen altijd tragisch, vaak met de dood van een tiener, maar ze zijn zo trashy dat ze me vaak aan het lachen maken voor de tv.
Seizoen 3: Eerste schaduwen
Wat geweldig is aan de tegenstanders die helse wezens zijn, is de eenvoud. Hun motivaties hoeven immers niet uitgelegd te worden. Uiteindelijk komen ze uit de hel, zijn daarom slecht en streven naar de vernietiging van de mensheid. Punt uit.
Vanaf seizoen 3 krijgen de personages naar mijn mening voor het eerst wat meer diepgang. De eerste is Faith, die ook een Doder wordt. Hoewel ze aanvankelijk een goede vriendin is, stuit haar "egoïstische" en "frivole" (lees meer als onafhankelijke, zelfverzekerde) aard op de kwade wil van Buffy's vrienden. Na een reeks gebeurtenissen verstoten ze haar.
Een gevoel van jaloezie, eenzaamheid en de "zoektocht naar een stabiele vaderfiguur" drijven haar uiteindelijk in de armen van Richard Wilkins III, de burgemeester van Sunnydale. Een demonische schurk die ze helpt in zijn poging de mensheid te verslinden.
Voor het eerst vervagen de grenzen tussen goed en kwaad, worden motieven menselijk en vindt er karakterverwisseling plaats. Hoewel ook dit seizoen eindigt met punchlines en een trashy monster, begint de serie enigszins te veranderen. Voor zijn eigen bestwil.
De serie gaat van start
Vanaf hier maakt de serie een duidelijke verandering door; ten goede. Met personages als Professor Walsh, Tara en "Dark WIllow" neemt Buffy definitief afscheid van het "goed versus kwaad" schema en stereotype personages. Het plot wordt ook complexer en de verhalen gevarieerder. Het plot en de wendingen zijn verrassend.
Elementen uit het leven van jongvolwassenen zoals geldproblemen, verslaving, angst om geliefden te verliezen en menselijke slagen van het lot maken hun opwachting. Dit trekt me veel meer in de actie en verbindt me met de hoofdpersonen. De sombere vooruitzichten en algehele deprimerende sfeer maken dit een aangrijpend tienerdrama, waarin veel meer op het spel staat dan alleen monsterjacht.
Buffy breekt seksistische clichés af. Echt waar?
Ik herinnerde me Buffy als een absoluut revolutionaire serie. Het doorbrak stereotypen. Een vrouw als de grote heldin die de wereld redt; het "meisje in nood", de rol van figurant voor decoratieve doeleinden. En bovendien zonder de teaser-kleding van Wonder Woman. Oh, maar wat had ik het mis.
Bij de start van de serie, 26 jaar geleden, was ik 12 jaar oud en vond ik er niet veel aan. Als ik de serie opnieuw bekijk in afwachting van het luisterboek en dit artikel, moet ik mijn woorden terugnemen. Vooral voor de eerste paar seizoenen. Ten eerste zitten ze nog steeds vol met dialoogregels die me doen huiveren van schaamte: "De uitwisselingsstudent moet een demon zijn; geen echte vrouw gaat zonder lippenstift de deur uit", "Leuk jurkje Willow, nee eHé, ik ging net de meisjeskleedkamer in omdat ik iemand hoorde gillen; nou ik denk wink".
In de eerste seizoenen zijn het bovendien vooral meisjes die gered moeten worden; alleen de hoofdrolspeelster zelf is een uitzondering op deze regel. En dan nog alleen oppervlakkig. Buiten haar krachten, die ze niet zelf heeft verworven, maar die haar zijn toegekend door hogere krachten, is ze namelijk vrij machteloos. De Wachter Giles, de Wachterraad en de mannelijke vampier Angel plannen, instrueren en beslissen zonder haar te raadplegen. Aanvallen, gerechtvaardigd door traditie, vinden ook regelmatig plaats.
Ze treedt alleen op als uitvoerend orgaan. Als ze instructies negeert en haar eigen plannen bedenkt, wordt dat altijd verweten aan haar koppigheid en rebelse aard, met enige verontwaardiging. Niet aan haar recht (en vermogen) om haar eigen beslissingen te nemen. Als gevolg hiervan zijn er vaak morele gesprekken tussen haar en haar Wachter, waarbij de laatste haar eraan herinnert dat ze voortaan naar hem moet luisteren. Dit alles onder het motto: "Deze keer ging het misschien goed, maar...".
De enige vrouwelijke autoriteitsfiguur, Buffy's moeder Joyce, heeft geen invloed of controle over haar dochter. Haar bevelen, aanbevelingen of zelfs verzoeken worden opzettelijk genegeerd. Daarbij komt Buffy's worsteling met haar lot als doder. Ze wil zo graag "een normaal meisje" zijn, dat kan doen "wat elk normaal meisje doet", zoals ze meerdere keren zegt. Zoals in seizoen 2, wanneer ze bijna het voortbestaan van het menselijk ras in gevaar brengt omdat één man, Angel, haar zijn liefde afneemt (voordat ze het weer opbiecht). Ok... Of de would-be doder, Faith, die zich uit frustratie en eenzaamheid aansluit bij de demon Olvikan.
Dingen die de emotioneel stabiele mannen in de serie natuurlijk niet doen in deze situatie. Die nemen hun toevlucht tot alcohol, het macho-ritueel van wraak (Angel, Giles) of trekken liever weg om de pijn van de scheiding alleen onder ogen te zien (Oz). Alleen de vampier Spike laat een soortgelijke emotionele kwetsbaarheid doorschemeren; ongeveer vanaf seizoen 5.
Overzicht: niet zo goed verouderd als ik dacht
Het is verbazingwekkend hoe selectief de hersenen herinneringen opslaan. Afgezien van de rommeligheid van de eerste seizoenen, had ik weinig slechte herinneringen aan de serie. Daarbij lost het zijn belofte van "vrouwenrolportretten" pas laat in. De kwalitatieve toename van de inhoud kwam net zo laat. Dat wil zeggen, wanneer Buffy na de dood van haar moeder alleen komt te staan en voor haar jongere zusje moet zorgen. Ze heeft een gelijkwaardige relatie met haar klasgenoot en soldaat Riley Finn. En haar beste vriendin Willow ontwikkelt magische krachten en ontdoet zich samen met haar partner Tara van haar nutteloze sidekick-status. Ze wordt Buffy's belangrijkste medestrijder. Pas op dit punt doet de serie min of meer recht aan mijn herinneringen. Ondanks mijn ontgoocheling geef ik de heruitgave een kans en kijk ik ernaar uit om te zien hoe het verhaal zich ontwikkelt in het nieuwe formaat.
Hoofdfoto: Disney27 mensen vinden dit artikel leuk
Sinds ik ontdekt heb hoe ik beide telefoonkanalen op de ISDN kaart kan activeren voor meer bandbreedte, ben ik aan het knutselen met digitale netwerken. Ik knutsel al met analoge netwerken sinds ik kan praten. Winterthur door keuze met een rood-blauw hart. En koffie - voor, na, tussendoor en tijdens.
