5 series uit de jaren 90 die slecht verouderd zijn - en één die nog steeds briljant is

Dit artikel is een gek idee, in de waarste zin van het woord, dat ontstond tijdens een leuke avond co-auteurschap. De volgende lijst kwam tot stand: Tv-series die in de jaren '90 over de buis flikkerden en ons in het pre-Netflix tijdperk boeiden, maar die zo verouderd zijn dat het pijnlijk zou zijn om ze vandaag de dag opnieuw te consumeren.

Nu past dit idee als een handschoen bij Hollywood. De acteurs en actrices van de droomfabriek zijn deze dagen immers net in staking gegaan, samen met hun schrijvende collega's. Waarom deze twee vakbonden de staking hebben uitgeroepen, kun je lezen in het uitgebreide verslag van ons film- en seriemastermind Luca Fontana:

Het is al duidelijk dat veel film- en serieprojecten voor onbepaalde tijd zijn uitgesteld. Het is dus heel goed mogelijk dat jij en ik binnenkort geen nieuwe schermcontent meer hebben. Wat is er dan beter dan een aantal van je favorieten uit je kinder- en tienerjaren opnieuw te bekijken en een flinke dosis nostalgie op je startscherm te krijgen?

Dus hier is een kleine, gegarandeerd onvolledige lijst van tv-series uit de jaren 80 en 90 die vijf redactieleden niet meer mogen missen.

En eentje die gerijpt is als een fles Chateau Lafite Rothschild uit 1982.

Baywatch

Oliver Fischer

Zes mannen en zes vrouwen (ruwweg) van begin tot midden twintig. Allemaal (erg) knap naar gemiddelde Amerikaanse maatstaven. Schaars gekleed op het strand. Plus een eenvoudig verhaal en slechte dialogen. Het porno plot voor de meest succesvolle tv-serie aller tijden is compleet: "Baywatch" - een tv-misdaaddrama dat in de jaren '80 flopte voordat het in de jaren '90 de wereld rondging. Vandaag de dag zou echter niemand zoiets durven schrijven.

Het feit dat het succesverhaal überhaupt bestaat, is uiteindelijk te danken aan hoofdrolspeler Mitch Buchannon, of beter gezegd zijn acteur David Hasselhoff. Nadat het eerste seizoen flopte, werd Baywatch geannuleerd. Hasselhoff nam de rechten over met zijn eigen productiemaatschappij en produceerde de 22 afleveringen van de seizoenen 2 tot en met 11.

Desondanks het doorslaande succes was de serie berucht om zijn onderfinanciering. En laten we eerlijk zijn: dat zie je in elke aflevering terug. Het "Lexikon des Internationalen Films" (tegenwoordig filmdienst.de) zegt al over de pilotfilm: "De film [...] biedt een oppervlakkige potpourri zonder verrassingen, kabbelend in zowel stereotype vorm als inhoud." De serie dankt zijn succes echter niet aan de goede verhalen, maar aan de slowmotion shots van de actrices (en acteurs) die in hun meest schaarse zwemkleding over het strand van Malibu joggen. En ze zijn vooral ontstaan door geldgebrek: omdat de afleveringen door geldgebrek vaak te kort zouden zijn geweest, werden een paar extra "on-the-beach-running-along" slow-motion sequenties gewoon in het verhaal geknipt en het herkenbare kenmerk van de serie ontstond door geldgebrek.

De castingcriteria voor deze acteurs en actrices waren ook extreem simpel: vrouwen onder de 25, slank en met grote borsten; mannen onder de 30, goed getraind; mannen en vrouwen blank maar gebruind. Terwijl de hashtag #oscarsowhite in 2015 de wereld van de Filmacademie op zijn grondvesten deed schudden, zag niemand een probleem in het casten van 's werelds meest succesvolle tv-serie met meer dan 90 procent blanke acteurs en actrices in de jaren negentig.

Wat kan de film een succes worden?

Wat valt er toe te schrijven aan Baywatch in al haar jaren 90 trash esthetiek? Mannen en vrouwen werden in vergelijkbare mate gecast als willekeurig inwisselbare goederen die alleen dienden om vlees te tonen en na één tot drie seizoenen weer werden vervangen. En als het aankwam op hun optredens als badmeesters - want daar draaide de serie tenslotte om - stonden vrouwen en mannen meestal op gelijke voet.

Voor een serie die zo belabberd geschreven, zo belabberd geproduceerd en zo eenvormig gecast is, zou vandaag de dag niet eens meer een pilot geproduceerd worden. En terecht. De matig succesvolle en minder dan matig goede Baywatch-film bewees dit op indrukwekkende wijze in 2017. Zelfs als satire en gedragen door de indrukwekkend brede schouders van Dwayne "box office magnet" Johnson was het materiaal niet in staat om de massa te amuseren.

Luister naar wie er hamert

Claudio Candinas

Neem een talentloze klusjesman met een dorst naar erkenning en een passie voor hot rods, verrijk zijn leven met een vrouw die de universiteit opgaf voor gezinsgeluk, geef het stel drie perfect gezonde, (hyper)actieve zonen en plant ze in een huis in good ol' Motown Detroit.

Wat klinkt als de natte droom van de conservatieve politicus van jouw keuze, wist in de jaren negentig week na week miljoenen mensen over de hele wereld voor de televisie te verenigen. "Hör mal, wer da hämmert", de sitcom over hoofdpersoon Tim Allen, bracht de Amerikaanse zender ABC fantastische kijkcijfers en wist ook de RTL-aficionado aan het lachen te krijgen. Het enige wat nodig was: een handvol doe-het-zelf-ongelukjes, een flinke lepel giftige mannelijkheid en een rare Je moeder-grap.

In zijn rol als de stuntelende "DIY-koning" heeft hoofdrolspeler en stand-upcomedian Tim Allen aflevering na aflevering niet veel anders te doen dan zichzelf aan de zijlijn te zetten als het gaat om huishoudelijke en familiezaken en zijn vrouw Jill regelmatig haar kookkunsten te ontzeggen. Over praten gesproken: Tim vraagt regelmatig advies buiten de familiestructuur aan zijn buurman Wilson. Het zou toch een beetje vreemd zijn om met je eigen vrouw over problemen en gevoelens te praten...?

In zijn eigen doe-het-zelf-programma "Tool Time" draait Tim regelmatig het volume omhoog - in de waarste zin van het woord. Geen kettingzaag is te luid, geen bladblazer te krachtig, geen voltage te hoog. Daardoor verliest Tim vaak de controle over wat hij eigenlijk in het programma wil laten zien. Medewerkers van Suva hebben waarschijnlijk aflevering na aflevering een hartaanval gehad voor de televisie. Alsof Tim's roekeloosheid in het omgaan met zware doe-het-zelf apparatuur nog niet pijnlijk genoeg was om naar te kijken, wimpelt hij elke goedbedoelde hulp van zijn sidekick Al Borland af met een zinnetje over zijn moeder, zijn flanellen overhemden of zijn rol als assistent.

Kun je dat? Nee. Kun je erom lachen? De kijkcijfers zeiden duidelijk ja, in ieder geval van 1991 tot 1999.

Hoewel "Listen to Who's Hammering" ongetwijfeld een van de meest succesvolle sitcoms van de jaren 90 is, ben ik zo vrij om de vraag of dit format goed had kunnen verouderen te beantwoorden met de beroemde slogan van Al Borland: "Ik denk het niet, Tim..."

Een vreselijk leuke familie

Martin Jungfer

Elf seizoenen lang en 259 afleveringen lang heb ik vanaf 1992 het reilen en zeilen van de familie Bundy kunnen volgen op de Duitse televisie. De toch al onschuldig klinkende oorspronkelijke titel "Married ... with children" werd in de Duitse vertaling "Eine schrecklich nette Familie". Het klonk als onschuldig vermaak, maar het was bijtende satire tot aan de pijngrens, en vaak daarboven.

Hoofd van de familie Al Bundy, schoenverkoper van beroep, was een permanente loser wiens leven voornamelijk bestond uit het beledigen van de mensen om hem heen. Wat hier gebeurde grensde aan pesten, of het nu was tegen de mooie maar mentaal nogal beperkte (oh wonder, blond) dochter Kelly of tegen Bud, de slimme maar notoir onsuccesvolle tienerzoon met vrouwen. Het huwelijk tussen Al en zijn vrouw Peggy levert scènes op waarvoor het woord "buitenlandse schaamte" uitgevonden had kunnen worden. Ze wil niet werken, maar heeft regelmatig seks met haar man, wat hem veel minder plezier geeft dan het najagen van andere jongere vrouwen, maar zonder ooit echt vreemd te gaan met zijn Peggy.

In principe is "Een vreselijk leuk gezin" één verzameling politiek incorrecte humor. En het komt uit een tijd waarin de grenzen hiervoor misschien iets ruimhartiger werden getrokken. Om zo lang vast te houden aan het principe van grappen die alleen maar minachtend zijn voor vrouwen en compleet overtrokken clichés - de serie werd pas in 1997 gecanceld - is bijna een prestatie. De personages ontwikkelen zich niet verder, er is geen herkenbaar verhaal en er is geen tweede niveau van relaties tussen de hoofdpersonen. In plaats daarvan worden stereotypen, egoïsme en parasitisme hier gevierd in voorspelbare gags die op zijn laatst in het tweede seizoen dood zouden zijn geweest.

Honourable Mention: Al Bundy-acteur Ed O'Neill slaagde erin het meesterwerk van het opnieuw spelen van een tv-familieleider in de sitcom "Modern Family" uit de jaren 2000 en 2010 tot een goed einde te brengen - en alles wat fout en ongepast was aan Al Bundy en zijn groep achteraf gezien goed te doen. Door en door stereotiep en clichématig, maar zo ontwapenend eerlijk en sympathiek dat je soms bijna niet kunt geloven dat je naar de voormalige Al Bundy zit te kijken.

De nanny

Anika Schulz

De plot van "The Nanny" is even simpel als trashy: de nanny, Fran Fine, verliest haar hele broodwinning wanneer haar minnaar en baas (Never f*** the company!) haar bedriegt met haar rivale van de middelbare school en haar de deur uitgooit. Bij toeval krijgt ze een baan als kindermeisje bij de weduwe, steenrijke en natuurlijk waanzinnig knappe Broadway-producer Maxwell Sheffield en neemt haar intrek in zijn luxe villa.

Vanaf dat moment is er geen leven meer voor haar.

Vanaf dat moment draait alles om het klassieke Assepoesterverhaal. Fran valt voor haar baas (alweer!) en hij valt ook voor haar. Stiekem natuurlijk, want als welgemanierde zakenman uit de hogere klasse van New York begin je in de jaren '90 niets met je kindermeisje. Dat is gewoon niet netjes. Dus Fran doet wat vrouwen in die tijd zogenaamd deden als ze een man wilden krijgen: Ze werpt zich in strakke jurken die haar achterwerk nauwelijks bedekken, verbergt haar leeftijd en huppelt op en neer voor zijn bureau. Onnodig te zeggen dat ze succes heeft en de eerste kus volgt al snel, hoewel die in eerste instantie geen gevolgen heeft omdat Mr Sheffield niet uit zijn stijve vel kan komen.

Het hele gebeuren bereikt een hoogtepunt omdat Mr Sheffield de eerste kus krijgt.

Het hele gebeuren culmineert in het feit dat hij zijn liefde voor haar opbiecht tijdens een bijna vliegtuigongeluk, om het kort daarna weer terug te nemen. Tegenwoordig zouden we dit een giftige relatie noemen en elementen van gaslighting herkennen. Toch negeert Fran alle rode vlaggen, blijft de liefde bedrijven en trouwt met Mr Sheffield. Aan het eind van het zesde seizoen wordt hun tweeling geboren.

En voordat die-hard "Nanny" fans mopperen dat ik de serie van CBS zwart maak, wil ik voor de volledigheid nog iets positiefs noemen. Fran is misschien tegen counseling als het op mannen aankomt. Maar ze heeft het hart op de juiste plaats, wat de kinderen van Mr Sheffield ten goede komt. Ze geeft de verlegen Maggie meer zelfvertrouwen, de eenzame Gracie krijgt zin in intermenselijke relaties en de lompe Brighton verandert in een Harvard student dankzij Fran's empathie. Maar omdat er ook hier sprake is van stereotypen - de meisjes zijn te lief, de jongen te wild - zou de serie alleen daarom al vandaag de dag niet meer werken. Zelfs als de ontwikkeling van Maggie en Gracie bijna een vleugje emancipatie uitstraalt.

Het A-Team

Richie Müller

Elke aflevering duurde 45 minuten - en de tv-kamer op mijn kostschool zat altijd vol tijdens de uitzendingen. De serie "The A-Team" had een cultstatus. De vier veteranen uit de Vietnamoorlog op de vlucht voor de militaire politie spraken ons toen erg aan.

De plot? Heel eenvoudig: het A-Team hielp andere mensen in nood. "Hannibal" was het hoofd van het team. Hij nam missies aan die de vrienden vaak naar afgelegen gebieden brachten. De tegenstanders waren grove boevenbendes - namens een louche zakenman.

Charmeur Face organiseerde de benodigde middelen met zijn aparte welsprekendheid. Tegelijkertijd strikte hij de dochter van de klant. We vonden het toen geweldig. Er werd gefloten en getoeterd in de tv-kamer. Tegenwoordig zou ik het omschrijven als een grove pick-up line. De groep bestond ook uit Murdock, een huilende en een beetje gekke piloot. Hij en B.A. Baracus hadden een soort haat-liefde verhouding. Er was altijd wel een soort ruzie tussen Murdock en B.A.

Maar wie was B.A.? Hij was lang, gespierd en donker van huid. Voor ons de ster van de groep. Altijd uitgedost in goedkope gouden bling bling. Plus zijn iconische mohawk. Hij droeg een leren gewichthefriem en had sterke bovenarmen, zo dik als de dijen van een professionele wielrenner. En hij was doodsbang voor vliegen. De bewondering voor hem was toen zo groot dat een medebestuurder me ooit tijdens de lunchpauze hetzelfde kapsel gaf. Dat werkte averechts, maar laten we het daar maar niet over hebben... Gelukkig waren er toen nog geen smartphones.

Elke aflevering eindigde in een briljant vuurgevecht waarbij de wapens nooit opnieuw geladen hoefden te worden. Mensen, auto's en andere voorwerpen vlogen in slow motion door de lucht - meerdere keren. Doden en gewonden? Die waren er nooit. Wie vandaag de dag een aflevering van de serie bekijkt, kan de magie van toen niet meer nabootsen. Het lijkt te goedkoop, te slecht en te onhandig in 2023.

En toch: de NBC-serie werd geproduceerd van 1983 tot 1987. Het was destijds een van de meest succesvolle Amerikaanse tv-series. Volgens de Wikipedia-vermelding had het eerste van vijf seizoenen een gemiddeld kijkerspubliek van 16,7 miljoen kijkers.

Tot slot laten we je niet achter met de horrorherinneringen uit onze tv-jeugd, maar met een juweeltje uit de tv-geschiedenis:

Seinfeld

Oliver Fischer

Onder alle echt slecht verouderde series uit de jaren 90 (en er zijn er nog zoveel meer) is er ook één - natuurlijk niet zomaar één - die vandaag de dag nog steeds geweldig is. Net zo actueel als toen, tijdloos tijdloos, grappig, politiek incorrect en (bijna) zonder stomme gemeenplaatsen: "Seinfeld"!

Het verhaal over vier chaotische, neurotische, excentrieke vrienden in Manhattan rond de relatief succesvolle stand-upcomedian Jerry Seinfeld, die zichzelf speelt en de medebedenker van de serie is, draait om vrijwel niets. Dit komt zelfs aan de orde in een meerdelige verhaallijn in seizoen 4, wanneer Jerry en zijn maatje George Costanza een pilot-aflevering produceren voor een serie voor NBC met het concept "Een serie over niets".

De drijvende kracht achter de serie is dat Jerry en zijn maatje George Costanza een serie produceren voor NBC met het concept "Een serie over niets".

De drijvende kracht achter de verhalen die in 9 seizoenen van 1989 tot 1997 zijn geproduceerd, is Jerry's beruchte rokkenjagerij - hij heeft een vergelijkbaar aantal vriendinnen in de 171 afleveringen.
Op hetzelfde niveau staat de luiheid van George of zijn tegenzin om te werken en het daarmee samenhangende onvermogen (of onwil) om een baan voor langere tijd vast te houden. De meer dan dubieus gekke zakelijke ideeën en eigenaardigheden van de permanent werkloze, borderline excentrieke buurman Cosmo Kramer zijn ook een constante bron van chaotische verhaallijnen. En last but defenitly not least, is er Elaine Benes' - de enige vrouw in het kwartet - die met haar confronterende, weinig preutse manier om met alles en iedereen om te gaan, regelmatig kuilen ter grootte van een zwembad op het pad van het kwartet legt.

Toegegeven, Seizoen 1 is een van de bekendste films van de serie.

Er kunnen zeker een paar dingen op Seinfeld worden aangerekend. De cast is allesbehalve divers: overwegend mannelijk, met uitzondering van Elaine en de eindeloze canon van kortstondige vriendinnen, en voornamelijk blank.

De serie en al haar personages nemen zichzelf helemaal niet serieus en worden vaak zo overdreven dat het een karikatuur wordt. Beschuldigingen dat de serie discriminerend of anderszins onjuist zou zijn ten opzichte van bepaalde bevolkingsgroepen zouden daarom onjuist zijn. Ja, de personages zijn allesbehalve gevoelig in hun omgang met elkaar, ze zijn zo sarcastisch dat ze pijnlijk worden, zo neurotisch dat je je ervoor gaat schamen en ze zijn onvoorspelbaar en meedogenloos. Maar aan de ene kant zijn ze altijd humoristisch en charmant en aan de andere kant is het Seinfeld format uiteindelijk een stand-up comedy serie. En dat is per definitie alles wat het is als het goed gedaan wordt.

De voortdurende zoektocht naar een nog betere relatie, de onwil of het onvermogen om een vaste baan na te streven - of die zelfs bewust te vermijden - of het voortdurende gebrek aan toewijding als de grote

Vanuit het perspectief van vandaag lijkt het constante gebrek aan commitment als grote constante in het leven van de vier hoofdpersonen een verwachte parodie op Generatie Z, die zogenaamd zo wars is van commitment, vluchtig, altijd op zoek naar een betere kans en werkschuw.

Missen er volgens jou nog meer slecht verouderde tv-series uit de jaren 80 en 90 in deze lijst? Laat het ons dan weten in de reacties. Of heb je - naast Seinfeld - andere series op slot staan waar je nu nog steeds met plezier naar kijkt? Ook dat willen we weten.