Anton Monsterjager - Een droom op de vlucht
Duits, Sabine Mielke, Luisa Vos, 2022
Is er eigenlijk nog wel iemand die een verhaal afmaakt in een losstaand boek? Als ik tegenwoordig kinderboeken voorlees, krijg ik de indruk dat alleen liefdeloze series worden geschreven volgens marketingschema X. Dit is een polemiek. Een polemiek.
De school van mijn dochter hield onlangs haar jaarlijkse verhalenavond. "Dromen" was het motto en ik las fragmenten voor uit het boek "Anton Monster Hunter: A Dream on the Run". Thuis lees ik ook vaak voor.
Ik heb mijn liefde voor voorlezen geërfd van mijn moeder, die mij en mijn broers en zussen (bijna) elke avond voor het slapengaan voorlas toen we kinderen waren. "Jim Button en Luke de Machinist", "De vrolijke avonturen van het paardje" of "The Neverending Story".
De vrolijke avonturen van het paardje
Duits, Ursula M. Williams, Franz Caspar, Joyce Lankester Brisley, 2016
De eerste twee - inclusief de vervolgen "Jim Button en de Wilde 13" en "Das Rösslein Hü fährt in die Welt" - behoorden tot de eerste boeken die ik mijn dochter voor het slapengaan voorlas. Daarna, naar mijn mening, de absoluut fantastische werken van James Krüss zoals "My Great-Grandfather and I" en "The Lighthouse on the Lobster Cliff".
Andere recente kinderboeken volgden, zoals "The Pony on the 12th Floor" en "Leo and Lucy". Maar de laatste twee (of is het drie?) jaar is er maar één: "De School van Magische Dieren". Het nieuwste deel heet "Vierentwintig" - passend bij advent, nietwaar - en is alweer het vijftiende. Wat staat er nog meer op de boekenplank in de kinderkamer: alle naar schatting 20 delen "Mein Lotta-Leben", verschillende delen "Petronella Apfelmus" en "The Little Lady", plus afzonderlijke delen van "Woodwalkers", "Seawalkers" en "Het geheime leven van dieren".
Alle series. Zonder duidelijk eindpunt. Niet zoals bijvoorbeeld Harry Potter, die vanaf het begin ontworpen was om uit zeven delen te bestaan die overeenkomen met de zeven schooljaren. Nee, de meeste van deze series kunnen theoretisch worden verlengd tot in de eeuwigheid. Dat alleen al stoort me niet eens. Het fenomeen van de kinderboekenserie is zeker niet nieuw. Ze zijn, in ieder geval onofficieel, uitgevonden door de Britse schrijfster Enid Blyton met series als "Vijf vrienden", "Hanni en Nanni", "Mysterie van ....", "Mysterie over ..." of de serie "Avontuur". Net zo oud en bekend zijn «Die drei ???» oder «TKKG».
Wat me irriteert aan deze nieuwe series in vergelijking met de oudere is dat ik de indruk krijg dat ze vanaf het begin zijn ontworpen voor maximale marketing: Luisterboeken, hoorspelen, merchandisingartikelen, spin-offs en, in het beste geval, verfilmingen, die vervolgens kunnen worden uitgebreid tot hele series. Het beste voorbeeld hiervan is de eerder genoemde "School voor Magische Dieren". De derde film draait op dit moment in de bioscopen, de spin-off serie bestaat al uit negen delen en er is ook een eerste-leesserie "De School der Magische Beesten Onderzoekt". Een goudmijn voor kinderharten.
De eerder genoemde "Anton Monster Hunter" is ook een serie. Het gaat over een jongen die op zijn 10e verjaardag ontdekt dat hij magie in zich heeft en daarom een monsterjager is. Hij gaat vervolgens naar een speciale school voor monsterjagers en beleeft een aantal wilde avonturen met zijn twee nieuwe beste vrienden, of eigenlijk een vriend en een vriendin. Klinkt dit je bekend in de oren? Klinkt verdacht veel als een Harry Potter scenario ...
Gelukkig lijkt niemand serieus de moeite te nemen om deze scenario's in te bedden in onafhankelijke werelden met geloofwaardige personages die zoiets als een ontwikkeling doormaken naarmate de verhalen en series vorderen. Een paar stereotype kinderen hier, een paar 08/15 volwassenen daar, een paar vreemde vogels en halfmagische wezens en zie daar - een saaie opzet voor de kinderboekenkoe die doodgemolken kan worden.
Ik weet dat ik mezelf nu positioneer als iemand van middelbare leeftijd die zijn eigen jeugd (een beetje) romantiseert. Maar ik mis verhalen die in een boek worden verteld. Personages, verhaallijnen en werelden waar ik echt in op kan gaan. En waar ik weer uit kom als het verhaal voorbij is. Ik denk aan "Momo", "The Neverending Story", "Peter Pan", "The Red Zora", "Krabat" of "Lord of the Thieves".
Dat brengt me bij Cornelia Funke, die vandaag de dag nog steeds bezig is met haar omvangrijke oeuvre - en die ook een kinder-/jeugdboekenserie schreef met de "Wilde Kippen" en vorig jaar haar Inktwereld uitbreidde tot een tetralogie. Naast Funke ben ik ook een groot fan van de Zamonien-wereld van Walter Moers, waarin veel verhalen zich nu ook afspelen.
Inkworld slipcase
Duits, Cornelia Funke, 2021
Inkworld 4. De kleur van wraak
Duits, Cornelia Funke, 2023
De 13 ½ levens van kapitein Blauwe Beer
Duits, Walter Moers, 2020
De stad van de dromen Boeken
Duits, Walter Moers, 2020
Het labyrint van dromen boeken
Duits, Walter Moers, 2017
De boekdraak
Duits, Walter Moers, 2021
Natuurlijk ben ik me er volledig van bewust dat, ondanks mijn afkeer van wat ik zie als ongeïnspireerde conceptreeksen, er veel auteurs zijn die geweldige kinder- en jeugdliteratuur schrijven.
En omdat het nieuwste deel van de "School der Magische Dieren" binnenkort wordt voorgelezen, ben ik al op zoek naar het volgende coole boek om aan mijn dochter voor te lezen. Om haar te sparen van mijn oude-man-suggesties van vermeende en echte klassiekers, ben ik benieuwd welke boeken - GEEN SERIES AUB - jullie mij en mijn binnenkort 10-jarige dochter kunnen aanraden.
Globetrotter, wandelaar, wereldkampioen wokken (maar niet die in het ijskanaal), woordjongleur en liefhebber van fotografie.