Crucial X10 Pro - niet voor de massa
De Crucial X10 Pro is voorzien van USB 3.2 Gen2x2. Dankzij deze snelle verbindingsstandaard racete de externe SSD door mijn tests. Deze snelheden zijn echter voorbehouden aan een selecte groep.
Als je met foto's en video's werkt, is de Crucial X10 Pro misschien iets voor jou. Hiermee kun je gegevenspakketten van ongeveer 100 GB in minder dan 100 seconden overzetten. Om te kunnen profiteren van de hoge snelheid, heb je wel de juiste USB-poort nodig. Namelijk USB 3.2 Gen2x2.
De Crucial X10 Pro uitsplitsing
De X10 Pro is verkrijgbaar met 1, 2 en 4 terabyte opslagruimte. Met 65 × 50 × 10 millimeter is hij compacter dan de Samsung T7 of SanDisk Extreme PRO Portable. De SSD weegt slechts 42 gram. Dankzij een oogje kun je hem aan je sleutelbos bevestigen.
Het apparaat is ook stevig, met een zwarte aluminium behuizing die IP55-norm bescherming biedt tegen stof en water. De SSD wordt aan beide zijden via USB-C aangesloten. De USB-A moet apart worden aangeschaft.
Bron: Kevin Hofer
De SM2320 van Silicon Motion wordt gebruikt als controller. Het is een single-chip controller. Hierdoor is er geen brugchip nodig om de vertaalslag te maken van het SATA/NVMe naar het USB-protocol. Dit maakt externe SSD's lichter en compacter.
Crucial gebruikt 176-laagse TLC voor het 3D NAND-geheugen. NAND is een niet-vluchtige geheugentechnologie die geen stroom nodig heeft om gegevens op te slaan. TLC staat voor Triple Level Cell. Dit betekent dat er 3 bits per geheugencel worden toegewezen. Verder biedt de SSD ook 256-bit AES encryptie en vijf jaar fabrieksgarantie.
Crucial lijkt gas te hebben gegeven als het gaat om gegevensoverdracht. Volgens de fabrikant zijn de overdrachtsnelheden 2.100 megabytes per seconde (MB/s) voor lezen en 2.000 MB/s voor schrijven. Let op: om deze snelheden te bereiken is het cruciaal dat je notebook of PC is uitgerust met een USB 3.2 Gen2x2 poort. Hoewel Thunderbolt 3 of 4 op papier sneller zijn, zijn er slechts overdrachtsnelheden tot 1.000 MB/s mee mogelijk. Dit komt doordat USB 3.2 Gen2x2 via twee lanes verzendt en Thunderbolt 3 en 4 slechts via één.
Sequentiële schrijf- en leessnelheid in de ATTO Disk Benchmark
Sequentieel opgeslagen gegevens worden opgeslagen in aaneengesloten blokken. Dankzij sequentieel lezen en schrijven kun je inschatten hoe snel de SSD is bij het openen van grote multimediabestanden, het transcoderen van video's of het bekijken van films. Fabrikanten noemen graag sequentiële snelheden, omdat die de hoogste waarden bieden.
Ik voer alle tests uit op mijn testsysteem, dat de volgende componenten heeft:
De volgende grafiek toont de resultaten in vergelijking met externe SSD's die ik al heb getest. Eén daarvan ook met de USB 3.2 Gen2x2 standaard, en twee met de USB 3.2 Gen2 standaard. Om het overzichtelijk en begrijpelijk te houden, heb ik niet elk individueel resultaat aan de grafiek toegevoegd. Je kunt de maximaal gemeten resultaten zien.
Met 1.970 MB/s haalt de X10 Pro niet de opgegeven maximale leessnelheid van 2.100 MB/s. De meeste interne en externe SSD's halen de officiële snelheden in de benchmark niet. Dit komt omdat dit theoretische snelheden zijn die alleen worden bereikt onder optimale omstandigheden. Afgezet tegen de andere SSD's is het verschil tussen beloofde en werkelijke prestaties ongeveer hetzelfde. Met een snelheid van 1.730 MB/s ligt hij nog verder achter op de aangegeven schrijfsnelheid van 2.000 MB/s. De externe SSD gebruikt zijn volledige lees- en schrijfsnelheid pas vanaf een bestandsgrootte van ongeveer 512 kilobytes (KB).
Vergeleken met de geteste SSD's met USB 3.2 Gen2 standaard - de SanDisk Extreme V2 en de Samsung T7 Touch - zijn de lees- en schrijfsnelheden verdubbeld. Voor schrijven ligt hij achter op de USB 3.2 Gen2x2 concurrent SanDisk Extreme Pro V2.
Random toegang en meer op sequentiële snelheid
Waar de MB/s-waarde belangrijk is voor sequentieel lezen en schrijven, staan de IOPS-waarden centraal voor willekeurig schrijven. Hoe hoger de IOPS-waarden, hoe sneller de SSD. Hoe korter de reactietijden, hoe sneller de SSD reageert. Willekeurig lezen en schrijven verwijst naar gegevens die niet worden opgeslagen in aaneengesloten geheugencellen; ze worden willekeurig verdeeld over de SSD.
Terwijl de X10 Pro nog steeds achterbleef bij de SanDisk Extreme Pro V2 in sequentieel schrijven, stormde hij zijn USB 3.2 Gen2x2 concurrent voorbij in willekeurig lezen en schrijven. Alles bij elkaar konden 7,5 procent meer punten worden behaald.
Bestanden overzetten
Om de prestaties van de SSD in echte scenario's te testen, kopieer ik verschillende bestanden van de systeemschijf naar de X10 Pro.
Het eerste is een map van 101 GB met MP4, RAW-foto's en een Premiere Pro-project. De X10 Pro doet hier 97 seconden over. De snelheid is gemiddeld 1.030 MB/s. De SSD kan dit de hele overdrachtstijd volhouden. Daarmee is de X10 Pro een seconde sneller dan de Extreme Pro V2. De concurrentie met een langzamere overdrachtsstandaard wordt met meer dan een minuut verslagen.
Wanneer de externe schijf niet in gebruik is, laat de Crystal Disk Info software me 26 graden Celsius zien. Tijdens de overdracht van de 101 GB map stijgt de temperatuur naar 36 graden Celsius. Aan de buitenkant wordt de externe SSD nog heter, zoals je kunt zien op de thermische afbeelding. Desondanks is deze waarde erg goed en ver onder het maximum dat een SSD aankan.
Bron: Kevin Hofer
In mijn tweede test kopieer ik een map van bijna 10 GB met MTS-, MP4-, MP3-, MOV- en JPEG-bestanden en nog een Premiere-project. Deze keer is de X10 Pro net zo snel als de Extreme Pro V2. De overdrachtsnelheid is niet zo snel als in de eerste test en is gemiddeld 950 MB/s. Dit komt waarschijnlijk doordat de map een groter aantal bestanden bevat, waardoor de random toegang in plaats van de sequentiële toegang in het spel komt.
Hetzelfde geldt nog meer als in de eerste test.
Hetzelfde geldt nog meer voor de laatste test. De map van bijna 4 GB bevat meer dan 160 foto's in RAW-formaat. Ook hier zijn de twee externe SSD's met dezelfde aansluitstandaard even snel met ongeveer 910 MB/s.
De X10 Pro geeft pas gas terug tijdens de gegevensoverdracht vanaf een vullingsgraad van ongeveer 90 procent. Dan is de schrijfsnelheid gemiddeld slechts 200 MB/s. Als ik bestanden verplaats op de SSD zelf, is de snelheid aanzienlijk lager dan tijdens gegevensoverdracht. Ik meet gemiddeld rond de 300 MB/s.
Conclusie: waanzinnig snelle SSD als je de juiste verbindingsstandaard hebt
De Crucial X10 Pro is de snelste SSD met USB 3.2 Gen2x2 standaard die ik heb getest. Hij maakt goed gebruik van de bandbreedte van 2.000 MB/s die potentieel mogelijk is. Als je de aanzienlijk hogere kosten van een externe SSD met Thunderbolt 3 wilt vermijden, dan is de X10 Pro het snelste alternatief.
De enige vraag is: ondersteunt jouw computer of notebook USB 3.2 Gen2x2? Veel apparaten doen dat niet, hoewel ze Thunderbolt 3 of zelfs 4 hebben. Met deze standaarden is theoretisch nog meer bandbreedte beschikbaar. De X10 Pro kan hier echter maar 1.000 MB/s van gebruiken vanwege de andere standaard. Zorg er dus voor dat je PC of notebook ook geschikt is voor USB 3.2 Gen2x2 voordat je hem koopt.
Als je lees- en schrijfsnelheden nodig hebt van meer dan 1.700 MB/s en je hebt het juiste eindapparaat, dan kan ik de X10 Pro aanbevelen. Als je nog meer snelheid nodig hebt, ga dan voor een externe SSD die geschikt is voor Thunderbolt 3. Maar als je niet zo'n haast hebt met het overzetten van gegevens, kun je misschien beter geld besparen door te kiezen voor een USB 3.2 Gen2 SSD. Bijvoorbeeld met de X9 Pro van Crucial, die ik binnenkort nader zal bekijken.
Kevin Hofer
Senior Editor
kevin.hofer@digitecgalaxus.chTechnologie en maatschappij fascineren me. Beide combineren en vanuit verschillende perspectieven observeren is mijn passie.
