M4 Mac Mini getest: de kleinste is de grootste

De goedkoopste Mac in het assortiment van Apple blijkt zelfs in de basisconfiguratie verrassend snel te zijn. En met de krachtigere chip begeeft de kleine zich zelfs op Mac Studio-gebied, afhankelijk van de toepassing. Het koelingsconcept, de keuze aan aansluitingen en het nieuwe ontwerp zijn ook indrukwekkend. Alleen deze knop al ...

Ontwerp en aansluitingen: yay

Na 14 jaar is de kleinste Mac opnieuw ontworpen om te profiteren van de kleine voetafdruk van de M chips. De nieuwe behuizing meet slechts 5 × 12,7 × 12,7 cm en heeft daardoor slechts 58 procent van het volume van het vorige model. Apple heeft de vorm gemodelleerd naar de Mac Studio: De Mac Mini staat op een ronde plastic voet met ventilatiesleuven. Hierdoor lijkt het alsof hij een centimeter boven de tafel zweeft.

De krimp zou voor de meeste mensen niet echt belangrijk moeten zijn, omdat de oude Mac Mini ook makkelijk op een bureau past. Maar Apple's demonstratie van kracht is zeker cool. Zoveel vermogen in zo'n kleine behuizing laat zien hoe efficiënt de chips zijn geworden.

Het nieuwe ontwerp verandert ook de aansluitingen. USB-A is volledig verwijderd. In plaats daarvan heeft Apple het aantal USB-C aansluitingen vergroot en er twee aan de voorkant geplaatst. Deze ondersteunen USB 3 (10 Gbit/s). De drie aan de achterkant ondersteunen Thunderbolt 4 (40 Gbit/s) op de M4 chip en Thunderbolt 5 (120 Gbit/s) op de M4 Pro. In totaal zijn er nu:

• 2 x USB-C (10 Gbit/s)
• 3 x USB-C (40 Gbit/s of 120 Gbit/s)
• 3,5 mm audio-aansluiting
• HDMI 2.1 (48 Gbit/s)
• Ethernet (1 Gbit/s of 10 Gbit/s)
• Wi-Fi 6E en Bluetooth 5.3

Voor mij past dat. Bijna al mijn apparaten hebben nu een USB-C kabel. En voor de paar uitzonderingen bewaar ik een dongle in mijn lade. Ik vind het alleen jammer dat de Mac Mini niet de SD-kaartlezer van de Mac Studio erft.

De knop van de aftrap

Eén ontwerpbeslissing is echter zo vreemd dat het een eigen sectie verdient: de positie van de aan/uit-knop. Die zit aan de onderkant. Wat krijgen we nou, Apple? Is de ontwerper van de Magic Mouse ontsnapt uit de kerker?

Ik hoor de apologeten al op de toetsen slaan: "Het is niet zo erg, je kunt het een beetje verhogen" - "Het maakt niet uit, zet het gewoon nooit uit" - "Het is logisch, het kon gewoon nergens anders heen". Apple's Vice President Greg Jozwiak rechtvaardigt zich met soortgelijke argumenten.

Nee!

Er is geen acceptabele reden voor deze stommiteit. Ik trek 's avonds de stekker uit mijn hele installatie en schakel de Mac Mini uit. Elke ochtend moet ik prutsen tot ik die verdomde knop vind. Elke keer als ik dit doe, verschuif ik de kast op mijn bureau en moet ik hem weer rechtzetten (oké, de OCD is mijn probleem).

Maakt de stomme knop de Mac Mini tot een slecht product? Natuurlijk niet. Maar het is een onnodige ergernis in een verder perfect ontwerp dat Apple waarschijnlijk pas over tien jaar zal veranderen. Zoiets irriteert me gewoon.

Prestaties: uniek voor 600 frank

De Mac Mini is verkrijgbaar met twee chips: M4 of M4 Pro. De M4 wordt altijd geleverd in de volledige versie met een CPU met 10 cores en een GPU met 10 cores. Bij de M4 Pro heb je de keuze uit een afgeslankte versie (12/16 cores) en een met meer kracht (14/20 cores). De M4-Pro benchmarks in deze test zijn van toepassing op de krachtige chip.

De belangrijkste upgrade is het RAM-geheugen van het basismodel. Voor 599 frank of 699 euro krijg je nu 16 GB RAM in plaats van slechts 8 GB zoals voorheen. Deze verandering maakt van de goedkoopste Mac Mini een prijs-prestatietopper. Het YouTube kanaal "Linus Tech Tips" probeerde een vergelijkbare Windows PC te configureren en faalde jammerlijk.

Zoals bij alle Macs verdwijnt het voordeel echter zodra je nog meer RAM of een grotere SSD wilt. Apple blijft verbazingwekkende bedragen vragen voor dergelijke upgrades. Over het algemeen betaal je zelfs meer als je de goedkope chip hebt geselecteerd. Specifiek zijn de prijzen in de M4 configuratie:

• 200 frank / 230 euro per 8 GB RAM
• 200 frank / 230 euro per 256 GB SSD (tot 512 GB)
• 200 frank / 230 euro per 512 GB SSD (vanaf 1 TB)

Met name de SSD-modules kosten vele malen meer dan vergelijkbare losse onderdelen voor Windows. Een even snelle WD Black SN850X kost bijvoorbeeld frank 150 voor 2 TB. Doe-het-zelf upgrades zouden theoretisch mogelijk zijn met de Mac Mini - maar Apple gebruikt SSD's in een eigen vormfactor die nergens te koop zijn.

Externe SSD's zijn een alternatief. Standaardmodellen zoals een Samsung T7 halen echter slechts overdrachtsnelheden van 1000 MB/s. De interne SSD van de Mac Mini haalt tussen de 3000 MB/s en 7000 MB/s, afhankelijk van het model. Externe opslag kan Thunderbolt 4 en hoger alleen bijhouden. De OWC Express 1M2 haalt bijvoorbeeld 3151 MB/s.

Externe SSD

EUR307,03 EUR307,03/1TB

OWC Express 1M2

1000 GB

5

Externe SSD

EUR307,03 EUR307,03/1TB

OWC Express 1M2

1000 GB

5

In termen van rekenkracht zijn de M4-chips veel sneller dan de M2-generatie die in de laatste Mac Mini zat. Als ik alle CPU-kernen gebruik, haalt de gewone M4 een gemiddelde score die 56 procent hoger ligt dan die van de M2. Daarmee komt de kleinste chip bijna overeen met de M2 Pro.

Met M4 Pro doet de nieuwe Mac Mini het 55 procent beter dan zijn directe voorganger. Hij komt in de buurt van een Mac Studio met M2 Ultra voor 3999 frank. Als je vooral CPU-kracht nodig hebt, biedt de nieuwe Pro-chip ruim voldoende prestaties voor een bescheiden prijs.

De vooruitgang in grafische prestaties is iets minder groot. De M4 scoort 28 procent hoger dan de M2 en half zo hoog als de M4 Pro. De laatste ligt 35 procent voor op de M2 Pro.

Zelfs met de goedkoopste Mac Mini lopen zelfs veeleisende programma's zoals Lightroom soepel genoeg om redelijk te werken. Het verschil met het oude basismodel met half zoveel RAM is soms opvallend: mijn geteste export van 200 RAW-afbeeldingen is in een derde van de tijd voltooid.

Als een taak voornamelijk de GPU vereist, zoals Adobe's AI-ruisfilter, is het voordeel van de nieuwe chips niet zo groot. De M4 Pro onderscheidt zich echter des te meer van de normale M4. Dit geldt ook voor het exporteren van video's, waarvoor zowel de CPU als de GPU wordt gebruikt.

Het komt erop neer dat de basis Mini prima voldoet als je maar af en toe veeleisende toepassingen nodig hebt. Als je echter grote RAW-afbeeldingen bewerkt of dagelijks aan videoprojecten werkt, is upgraden naar de M4 Pro een goed idee. De 200 frank of 230 euro voor de volledige versie van de chip, die twee extra CPU-kernen en vier extra GPU-kernen heeft, is het zeker waard.

Temperaturen en volume: Pssst!

Voor het koelen van de chip vertrouwt Apple op een soortgelijk concept als bij de Mac Studio: een cilindrische ventilator zuigt verse lucht aan van onder de behuizing, laat die over de printplaat en de voeding stromen en blaast de afvalwarmte weer naar buiten. De teardown video van iFixit laat ook zien dat de koeler van de M4 Pro van een hogere kwaliteit is dan die van de M4.

Het koelsysteem werkt uitstekend bij dagelijks gebruik. Meestal is de Mac Mini helemaal niet hoorbaar. De ventilator draait alleen bij volledige belasting, maar blijft erg stil. Ik meet slechts 44 decibel op een afstand van 30 centimeter als ik de CPU en GPU tegelijkertijd belast. Het koelsysteem werkt uitstekend in het dagelijks gebruik.

Dankzij het lage geluidsniveau hoeft de Mac Mini nooit gas te geven op zijn chip. De ventilator houdt de temperatuur rond de 95 graden Celsius en de kloksnelheid van de CPU blijft stabiel rond de 3,9 gigahertz. Ik heb een maximaal stroomverbruik gemeten van 55 watt met de gewone M4 chip, en hij doet het met 3,5 watt in idle modus.