"Pentiment" in de test: aangrijpende middeleeuwse thriller met unieke graphics
"Pentiment" is voor mij de grootste spelverrassing van het jaar - en niet alleen vanwege de unieke graphics. Het middeleeuwse detectivespel vertelt een tragisch moordverhaal en laat me echt de gevolgen van mijn daden voelen.
Obsidian Entertainment staat eigenlijk bekend om epische fantasy en sci-fi role-playing games als "Fallout: New Vegas" en "The Outer Worlds". Met het historisch accurate middeleeuwse spel "Pentiment" slaat Obsidian nieuwe wegen in zonder de kerncompetenties van de studio op het gebied van RPG's volledig achter zich te laten.
.
Het resultaat is een unieke mengeling van historische avonturenthriller en rollenspel. De kern van het spel is een moordmysterie dat in belangrijke mate wordt beïnvloed door mijn keuzes.
Deze recensie is vrij van verhaalspoilers. Als je toch blindelings in het moordmysterie wilt springen, kun je het beste meteen naar de conclusie scrollen.
Moord in de Middeleeuwen
In "Pentiment" kruip ik in de huid van Andreas Maler, een leerling-kunstenaar in de zestiende eeuw. Na zijn jarenlange omzwervingen vestigt Andreas zich in het Beierse dorp Tassing om zijn meesterwerk - dat wil zeggen zijn eindscriptie - te voltooien in de nabijgelegen abdij van Kiersau. In het spel komen is moeilijk. Ik vecht me door eindeloze muren van tekst en leer talloze personages kennen, waarvan ik nooit alle namen kan onthouden.
Na een uur of twee komt het verhaal echter pas echt op gang. Binnen de muren van de abdij wordt een edelman vermoord. Een vriend van Andreas wordt beschuldigd van de moord. Om zijn onschuld te bewijzen en zo zijn leven te redden, neemt de kunstenaar het onderzoek ter hand. Al snel wordt duidelijk dat er meer achter de moord zit dan op het eerste gezicht lijkt.
Hoe meer ik over de zaak te weten kom, hoe dieper ik terecht kom in een web van intriges, affaires en occulte machinaties. Ik kan me niet aan het gevoel onttrekken dat er iets veel ergers staat te gebeuren. De duistere sfeer doet me denken aan spellen als "A Night in the Woods" en "Oxenfree".
Het geheel wordt gepresenteerd in een unieke grafische stijl die doet denken aan middeleeuwse verluchtingen. De gedetailleerde graphics lopen consequent door in alle elementen van het spel en blijven me zelfs na enkele uren spelen boeien.
Particieel goed gedaan is de vormgeving van het spel.
De dialogen, die afhankelijk van de sociale status verschillend worden gepresenteerd, zijn ook bijzonder goed gedaan. Boeren spreken in een slecht leesbaar handschrift en edelen spreken in een prachtig gekronkeld artistiek schrift. Wie de moeilijk leesbare lettertypes op den duur te vermoeiend vindt, kan een modus met eenvoudige tekens activeren.
De kwelling van de keuze
Wat het middeleeuwse moordverhaal zo bijzonder maakt, is hoezeer het beïnvloed is door mijn handelen. Het spel geeft me het gevoel dat elke keuze die ik maak verstrekkende gevolgen kan hebben voor de uitkomst van het verhaal. De invloed van Obsidians RPG-wortels is hier duidelijk.
In het begin bepaal ik hoe Andreas zijn zwerfjaren heeft doorgebracht. Mijn versie van de kunstenaar studeerde geschiedenis en rechten in Bazel. In zijn vrije tijd heeft hij zich verdiept in occulte boeken. En hij is ook een harddrinkende rokkenjager. Al deze eigenschappen hebben invloed op de dialoogopties en het oplossen van puzzels. Met mijn Andrew kan ik occulte geheime boodschappen in de onderzoeken ontcijferen en met vrouwen flirten om informatie te krijgen.
Om de ware identiteit van de moordenaar te onthullen, moet Andreas veel praten met de dorpelingen en broeders van de abdij en op zoek gaan naar bewijzen. Af en toe zijn er ook kleine minigames en puzzels om op te lossen. Soms zou ik willen dat Andreas wat kwieker door Tassing en Kiersau kon lopen om de mysteries nog sneller op te lossen.
Als je niet oppast, kun je in de dialogen heel snel veel verknoeien. Als je je gedraagt als een complete klootzak - zoals ik deed in de abdij - zal je meestal de toegang tot belangrijke informatie worden ontzegd.
Er zijn vaak sommige mysteries die sneller kunnen worden opgelost dan andere.
Vaak is er gelukkig meer dan één manier om aanwijzingen te krijgen. Ik kan andere personages proberen of in mijn eentje in huizen inbreken en rondneuzen. Ik heb echter niet genoeg tijd om alle leads op te volgen. Andreas heeft maar een paar dagen om de onschuld van zijn vriend te bewijzen. Ik moet dus snel beslissen in welke richting mijn onderzoek zal gaan en wie ik denk dat de hoofdverdachten zijn.
Dankzij verzameld bewijs en motieven vind ik het verdomd moeilijk om andere dorpelingen en monniken te beschuldigen. Welke personages ik ook kies, het voelt op de een of andere manier verkeerd. Ik weet dat mijn beschuldigingen verstrekkende gevolgen zullen hebben voor de beschuldigden en hun families. Maar ik moet mijn vriend redden van executie.
Naarmate het spel vordert, word ik herhaaldelijk gekweld door wroeging. Was ik grondig genoeg in mijn onderzoek? Wat als ik een onschuldige ter dood heb veroordeeld? Wat als de echte moordenaar nog op vrije voeten is?
Het spel geeft me geen uitsluitsel over de identiteit van de dader - alleen ik bepaal met mijn onderzoek het verloop en de canon van het verhaal.
Je groeit zo snel op
Naarmate het spel vordert raakt Andreas betrokken bij meer mysterieuze zaken die nog meer vragen oproepen en nieuwe verdachten in het spel brengen. Het complete verhaal wordt verteld in "Pentiment" met verschillende tijdsprongen over een periode van 25 jaar. Ik kom steeds meer te weten over het duistere verleden van het dorp en zie hoe het Beierse dorp langzaam verandert.
Kleine kinderen worden bij elke sprong een beetje groter en oude dorpelingen overlijden. Er worden gebouwen neergezet en nieuwe bewoners komen in het dorp wonen. Schijnbaar triviale beslissingen die ik aan het begin van het spel neem, kunnen jaren later grote gevolgen hebben.
Het is leuk.
Het is leuk om steeds weer terug te keren naar Tassing en te ontdekken wat er in de loop der jaren veranderd is. Het dorp en zijn inwoners zijn in de loop der tijd echt aan me gegroeid.
Aan de andere kant ben ik helemaal niet dol geworden op de chaotische menunavigatie. Andrea's aantekeningen over de lopende onderzoeken zijn verwarrend gesorteerd. Steeds weer verlies ik openstaande onderzoekspunten uit het oog en vergeet ik hoe de personages zich tot elkaar verhouden en welke beslissingen ik heb genomen. Dit zorgt voor veel verwarring, vooral na de tijdsprongen.
Conclusie: Een must voor iedere amateurdetective en liefhebber van avonturenspellen
"Pentiment" vertelt een aangrijpend moordverhaal dat twee decennia omspant en in belangrijke mate door mijn toedoen is beïnvloed.
De schokkende wendingen houden me aan het scherm gekluisterd tot de briljante finale. Zelfs na de aftiteling word ik geplaagd door wroeging en vraag ik me af of ik werkelijk de juiste beslissingen heb genomen. Het spel geeft me geen definitieve antwoorden op mijn vragen - dus overweeg ik opnieuw te beginnen en de openstaande mysteries op te ruimen.
Verpakt in een unieke grafische presentatie is het verhaal overtuigend door de aandacht voor details en visuele consistentie. Kleine gebreken zoals de verwarrende menunavigatie en de taaie invoer kunnen het totaalbeeld niet noemenswaardig aantasten. "Pentiment" is een van de meest originele spellen van het jaar en verdient het om gespeeld te worden door elke hobbydetective en fan van avonturenspellen.
"Pentiment" is beschikbaar op Game Pass voor Xbox en PC en op Steam. Het spel is mij door Microsoft ter beschikking gesteld voor testdoeleinden.
Mijn liefde voor videospelletjes ontstond op vijfjarige leeftijd met de originele Gameboy en is in de loop der jaren met sprongen gegroeid.