Het tweede leven van producten kan veel mooier zijn dan het eerste .
Astrid Haury is de oprichter van het upcyclingplatform "Trash2Treasure". De trendonderzoeker heeft het verleden onder de loep genomen en is overtuigd van afval als grondstof in het heden.
Cosmetica hebben altijd een houdbaarheidsdatum. Dat dacht ik tenminste. Neem bijvoorbeeld een conventionele nagellak. Het houdt zich ongeveer twee jaar aan zijn belofte. Daarna wordt het stroperig of komt de dop vast te zitten. Als het niet verkocht wordt, belandt het in de verbrandingsoven. Waarom is dat? Futuroloog en trendonderzoeker Astrid Haury weet een betere oplossing. Met de start-up Trash2Treasure wil ze de gekleurde vloeistof en ander industrieel cosmetisch afval een tweede leven geven.
Astrid werkt al geruime tijd op de afdeling communicatie en innovatie van het Duitse cosmeticabedrijf Cosnova, dat ook eigenaar is van de schoonheidsmerken Catrice en Essence. In een interne denktank bekeek ze het soort en de hoeveelheid afval dat bij de productie van het bedrijf ontstaat. Daarbij ontdekte ze dat de aandacht voor detail die bij het maken van een cosmetisch product hoort, elders ontbreekt. "Ik vind dat een product begeleid moet worden vanaf het idee via de realisatie tot het einde van de levenscyclus," vertelt Astrid me in het gesprek dat we op afstand voeren omdat zij in Frankfurt woont - en ik in Zürich.
Schoonheid in de kern: make-up verfraait meer dan alleen het omhulsel
Verlopen nagellak wordt meestal weggegooid en verbrand. Het kan niet worden gerecycled, in tegenstelling tot schoonheidsproducten in recyclebare monomateriaalverpakkingen. De componenten, de nagellak en het glas, zijn niet zuiver van elkaar te scheiden, legt Astrid me uit. Toen de zomer van 2019 bijzonder slecht bleek, zat Cosnova met enkele miljoenen nagellakflesjes die niet voor de vervaldatum verkocht konden worden. Om toch al het materiaal te redden, riep Astrid voor het eerst in een workshop geselecteerde ontwerpers en productontwikkelaars op om de restanten op artistieke wijze te recyclen of te hergebruiken, waarbij de flessen zo ongewijzigd mogelijk blijven.
Het ontwerp van het Berlijnse duo van llot llov, een terrazzo waarin de nagellakflesjes worden geperst, overtuigde Astrid het meest. Ze hield van de diepte in de marmering die ontstond door de glas- en lakresten. Kort daarna liet ze met financiële steun van Cosnova een plaat maken van meer dan drie meter lang. "Je kunt aan een plaat zien of een materiaal geschikt is voor productontwikkeling, omdat het de meeste weerstand moet bieden," en dat deed het. De nieuwe terrazzoplaat werd later de Bob eettafel, die ik live kon bewonderen op Salone del Mobile 2019.
De kleurrijke marmeren zandmix kan afzonderlijk worden gebruikt in de keuken, als plank, tafel of nog veel meer. Naast de eenmalige Bob zijn ook een salontafel of een lamp gemaakt. Op een gegeven moment zou Trash2Treasure, of kortweg T2T, grotere plakken willen produceren, zodat het product schaalbaar wordt; Mits er weer grote aantallen verlopen nagellakflesjes zijn. "Bedrijven hebben vaak het geweldige materiaal en het geld," zegt Astrid. "Ontwerpers hebben de grote ideeën. Alleen komen die twee zelden bij elkaar, omdat ze niet weten waarover ze moeten praten. Ze moeten zichzelf meer zien als een ecosysteem." Het nagellak upcycling project heeft een dialoog geopend en de aftrap gegeven voor Trash2Treasure.
Het eerst achteruit kijken in het ontwerpproces
T2T ziet zichzelf als een schakel tussen bedrijven en creatieve professionals. "We willen het hergebruik van industrieel afval stimuleren, want een milieuvriendelijke benadering van vermeend afval is heel goed verenigbaar met schoonheid," vindt Astrid. Voor de expert zou het credo van productontwikkelaars tegenwoordig moeten zijn: "connect the dots", zoals Steve Jobs het ooit verwoordde met betrekking tot creativiteit. Het gaat om "eerst terugkijken om het heden vorm te geven".
De start-up verdient (nog) geen geld met zijn upcyclingprojecten. Momenteel is Astrid meer geïnteresseerd in onderzoek en zichtbaarder worden om nieuwe samenwerkingsverbanden te vinden. Daarom presenteerde het team, dat nu uit drie personen bestaat, op de laatste Salone nog een hoogtepunt: Creamlight Cloud, een lamp gemaakt van 290 oogschaduwpotjes die eigenlijk in de prullenbak zouden zijn beland omdat hun draaidop defect was. "Normaal gesproken kan glas prima worden omgesmolten, maar we wilden laten zien wat er in plaats daarvan van gemaakt kan worden," vertelt Astrid
.
Het is opnieuw het ontwerpduo van Llov Llot dat achter de lichtinstallatie zit. Twee oogschaduwpotjes van matglas vormen samen een dimbaar LED-lichtelement. Ze hangen aan flinterdunne coaxkabels. Hun middelpunt is gemaakt van geanodiseerd aluminium in mat goud. Het ontwerp is momenteel eenmalig. Een kleinere versie is in beperkte oplage te bestellen. Er is geen grondstof meer over om verdere modellen te produceren. Maar het volgende idee zit al in de pijplijn. De Trash'chen zakken, bijvoorbeeld. Ze zijn gemaakt van Cosnova reclamebanners die niet meer gebruikt worden en in de toekomst zullen dienen als cosmeticatasjes, clutches of etuis. Ze worden het eerste commerciële product dat T2T binnenkort in zijn eigen online winkel wil gaan verkopen.
Upcycling naar een nieuw niveau brengen
In Astrids ogen wordt nog steeds op een te laag niveau over duurzaamheid gesproken. "Men kijkt naar circulaire systemen en recyclingmogelijkheden, maar dat is niet genoeg om dingen te veranderen. We moeten een andere perceptie creëren voor gebruikte dingen om de waarde van een product te behouden." T2T is een voorbeeld van hoe dit eruit zou kunnen zien, wanneer industrie en creatieven samenwerken om van reeds bestaande materialen weer iets nieuws te maken. "Schoonheid is veel mooier als we het ook in afval zien," is Astrid's overtuiging.
Voor de futuroloog zou de drive van moderne bedrijven moeten zijn om duurzame producten betaalbaar en aantrekkelijk te maken. Daarin kunnen ze een voorbeeld nemen aan Astrid, die als eerste poging een stevige plak liet maken en vanaf het begin de grootste uitdaging aanging. Wie weet wat voor mooie dingen er nog meer kunnen ontstaan als we ze, in plaats van ze te vernietigen, een tweede leven geven.
Wat zijn dat voor mensen die voortdurend op zoek zijn naar betere ontwerpoplossingen? Wie ontwerpt een nieuwe stoel of tafel, ook al zijn er al duizenden? In deze serie laat ik je kennismaken met zulke mensen. Volg me om het volgende bericht op je scherm te krijgen.
"Er zijn maar twee manieren om je leven te leiden: de ene is te doen alsof niets een wonder is, de andere is te doen alsof alles een wonder is. Ik geloof in het laatste."
- Albert Einstein