Ik maak mijn gedachten waar: wandelen als zelfexperiment

Ik ga nooit wandelen. Eigenlijk ken ik maar twee aggregatietoestanden van mijn lichaam: vast of vloeibaar - gespannen sprint of stilstand, met andere woorden: zo lang liggen luieren dat ik bijna oplos. Gaan wandelen, langzaam lopen, is voor mij een onnatuurlijke snelheid. Meestal beweeg ik of heel snel of helemaal niet.

Deze alles-of-niets aanpak is moeilijk in te passen in mijn drukke leven. De laatste tijd heeft dit ertoe geleid dat ik helemaal niet meer beweeg. Tussen verhuizen, een baan en alle inspanningen om een persoonlijk leven te hebben, voelt naar de sportschool gaan als een afspraak. En daar heb ik momenteel genoeg van. Er zijn alternatieven nodig. Want: het is een gevaarlijke neerwaartse spiraal. Minder lichamelijk evenwicht in het dagelijks leven betekent minder energie, minder uithoudingsvermogen en rugklachten. Aan het eind van deze spiraal lijkt het me bijna onmogelijk om de weg terug te vinden naar een gezonde sportroutine.

Dus, in een gebogen houding typ ik dit postulaat in de toetsen om meer te bewegen in het dagelijks leven. Toch weet ik zelf niet hoe ik dat met mate moet doen. Misschien zit er tussen sprinten en stilstaan nog traagheid, die ik tot nu toe heb afgedaan als een vermoeiend streven. Is wandelen misschien een aangenaam compromis voor hectische dagen?

Wandelen: Oefening voor lichaam en geest

Friedrich Nitzsche bedacht de mooie zin: "Vertrouw nooit een gedachte die niet ook een feest voor de spieren inhoudt". Het spreekt uit mijn ziel. Bewegen is voor mij niet alleen een fysieke zorg, het is altijd een mentaal evenwicht geweest. Geestelijke hygiëne die vanuit de toppen van mijn tenen in mijn hersensynapsen schiet. In het verleden waren discipline, prestatie en consistentie wat ten grondslag lag aan mijn dagelijkse trainingen in boksen, Crossfit of voorbereiding op de halve marathon. Vandaag zijn mijn prioriteiten veranderd: Oefening is niet bedoeld om mijn geest sterker te maken, het is vooral bedoeld om hem te ontlasten, te kalmeren en de rondcirkelende gedachten te stoppen. Misschien zal langzaam lopen mijn gedachten afleiden.

Ik weet nog niet of wandelen dat kan. De positieve effecten van wandelen op het lichaam zijn verschillend, want ze zijn goed onderzocht: het hart- en vaatstelsel wordt gestimuleerd, het immuunsysteem wordt versterkt, de kans op dementie wordt met de helft verminderd en depressies worden voorkomen. Een ander onderzoek suggereert zelfs dat zelfs een kleine hoeveelheid dagelijks wandelen de kans op vroegtijdig overlijden met 30 procent vermindert! De vooruitzichten zijn genoeg om je in een goed humeur te brengen. Er is echter veel minder wetenschappelijk bewijs over hoe wandelen daadwerkelijk een direct en onmiddellijk effect heeft op onze psyche.

Wandelen maakt ons gelukkiger, evenwichtiger en creatiever

Wat bekend is: Bewegen in de natuur werkt stressverlagend. In het wetenschappelijk tijdschrift "Frontiers in Psychology" tonen onderzoekers van de Universiteit van Michigan bijvoorbeeld een correlatie aan tussen een wandeling van 20 minuten in de natuur en een significante vermindering van stress door verlaging van het cortisolniveau.

Wat wel bekend is, is dat beweging in de natuur een stressverlagend effect heeft.

Studies als deze suggereren zelfs een positief effect van lichaamsbeweging op de ouder wordende hersenen. In een notendop bevestigen de gegevens: Wandelen houdt ons fit in het hoofd.

Onderzoekers in opdracht van de Duitse Alpenvereniging wijdden zich aan wat vrijwel de meest extreme vorm van wandelen is, bergwandelen. Ze onderzochten niet alleen de fysieke, maar ook de psychologische gevolgen van het wandelen. Het resultaat is duidelijk: levenstevredenheid, nederigheid, dankbaarheid en sereniteit nemen aanzienlijk toe door het wandelen op de berg.

Een wandeling voor een helder hoofd en een goed humeur

Maar wat gebeurt er in het lichaam als we lopen? Onze hersenen worden beter voorzien van bloed, waardoor de zenuwcellen meer zuurstof en voedingsstoffen krijgen. Dit maakt de vorming van nieuwe cellen in de hersenen gemakkelijker. Beweging in de frisse lucht heeft ook een positief effect op ons humeur. Vrijgekomen endorfine en de door de zon bijgetankte vitamine D-voorraden verbeteren ons humeur. .

Dat wandelingen ook onze geest in beweging brengen blijkt ook uit tal van therapeutische "Walk & Talk" aanbiedingen. Het succes van gesprekstherapie zou aanzienlijk groter zijn bij lopen dan bij zitten. Terwijl het lichaam in beweging komt, worden ook vaste gedachten en veronderstellingen in beweging gezet. Het is niet voor niets dat de grote denker uit de oudheid, Aristoteles, zijn filosofieën ontwikkelde terwijl hij door de peripatos (Grieks voor ambulant) van het Lykeion Gymnasium liep. De volgelingen van zijn filosofische school noemden zichzelf "peripatetici", van het Griekse "peripatein", wat betekent: rondlopen.

Inspirerend voor de geest: langzaam wandelen

.

Wandelen levert dus nieuwe ideeën op. Onderzoekers van de Stanford Universiteit bevestigen dit. Ze onderzochten hoe beweging en creativiteit met elkaar verbonden zijn. In hun studie zeggen ze: "Ideeën stromen beter als we lopen, terwijl onze creativiteit en lichamelijke conditie toenemen". Gemiddeld nam de creativiteit van de proefpersonen met 60 procent toe als ze tijdens het studeren rondliepen. Bovendien had wandelen een positief effect op de tevredenheid: De onderzoeksresultaten suggereren dat extreme sporten niet nodig zijn. Zelfs lichte lichaamsbeweging maakt mensen gelukkiger.

Heinrich von Kleist schreef ooit het wijze essay "Over de geleidelijke voortbrenging van gedachten in de spraak". Als men zijn woorden vrijelijk omzet in langzaam wandelen, dan werkt de voltooiing van gedachten het beste als we gaan wandelen. Waarschijnlijk ook omdat we tijdens een wandeling in de natuur niet elke 18 minuten op onze mobieltjes kijken zoals we gewoonlijk doen (aangenomen dat we daadwerkelijk aandacht besteden aan de schoonheid van de natuurlijke omgeving).

Nu hebben we veel gelezen over wat een wandeling in theorie en praktijk zou kunnen doen. Maar praktisch gevraagd, wat zeggen deze onderzoeken over mij? Kan wandelen me net zo gelukkig maken als joggen? Met endorfine rush en "runner's high"? Ik trek mijn schoenen aan en ga wandelen.

Een wandeling in het nazomerbos van Wenen

.

Ik had geen mooier moment kunnen uitkiezen voor mijn wandeling. Er is iets wild romantisch aan de late namiddag in de nazomer: het landschap is hersteld van de hitte van de zomer, het ruikt naar regen, de wind is koel en het zonlicht is oranje en warm, net als de eerste vallende bladeren. Ik laat mijn mobieltje thuis en pak in plaats daarvan mijn springtouw - een overblijfsel uit de Crossfit-tijd dat nu alleen nog dient voor het kinderlijke plezier van touwtje springen. Ik wil me niet vervelen tijdens de excursie in mijn gedachtenwereld. Toch weet ik dat dit eigenlijk is waar het om moet gaan: regeneratieve verveling voor mijn met gedachten overladen geest. Maar de macht der gewoonte is sterk.

Ik ben nieuw in de wereld van het denken.

Ik ben nieuw in de buurt en ken mijn Grätzl - mijn wijk - nog niet zo goed. Ik ben onlangs naar de rand van de stad verhuisd om dichter bij het groen te wonen. Mijn uitgangspositie is dus perfect om regelmatig wandelen in mijn dagelijks leven te integreren.

Het springtouw zit losjes in mijn rechterhand, dus misschien heb ik daarom een zeer opgewekte tred. Of is het de onbewolkte herfstzon die de stress van de afgelopen weken van mijn gezicht smelt? De vogels boven me lijken ook opgelucht over de koelere temperaturen, hun getjilp vult me met een kinderlijke vreugde in de wereld.

Zelfexperiment: Van duiven en bloemenweiden

De eerste meters voeren me door een volkstuincomplex. Bij elke stap schieten gedachten als kometen door mijn hoofd: Heb ik een deadline gemist? Zijn alle rekeningen betaald? Wanneer bezocht ik voor het laatst mijn oma in het verpleeghuis? Toegegeven: Het is moeilijk deze gedachten af te wenden. Ik probeer mijn aandacht steeds weer te verleggen naar het lopen en besluit op een gegeven moment bij elke stap bewust iets in mijn omgeving op te merken: De vogel op het hek, het zonlicht op de boomtoppen of de hardwerkende buurman die zit en straalt te midden van zijn goed verzorgde vaste planten.

Eindelijk sla ik een zijpad in achter een bushalte. Het pad leidt onverwacht naar een klein bos, dat ik identificeer als een uitloper van het Weense Bos. Het pad is schaduwrijk en mooi, mijn gedachten worden rustiger. Blijkbaar heb ik de indrukken van de natuur zodanig geïnternaliseerd dat mijn gedachten niet meer draaien om mijn hectische dagelijkse leven, maar om de dingen voor mijn ogen. Mijn hartslag is langzamer en mijn stappen rustiger. Ik heb geen bestemming, dus waarom zou ik sprinten?

Aan het eind van het bospad kom ik bij een open plek. Op de top kijk ik uit over Wenen, dat baadt in oranje licht. Aan de rand van de open plek zie ik gewone straatduiven door hoog gras en bloemen lopen. De aanblik is zo vreemd - misschien doen ze net als ik gewoon een experiment en denken ze na over hun plaats in de wereld? Misschien is de natuurlijke habitat van duiven helemaal niet de ondergrondse schacht, maar kleurrijke bloemenweiden?

Hulde aan de doelloosheid: conclusie

Ik slenter weer naar huis. Het enige dat me aan de tijd herinnert is de ondergaande zon. Met de stap in mijn flat heeft het dagelijks leven me helaas weer terug - ik denk dat innerlijke rust toch niet zo snel komt. De wandeling heeft me in ieder geval even van mijn stuk gebracht en mijn lichaam voelt zich ook goed: Mijn rug is rechter, mijn pezen soepel, mijn hartslag sterk.

Eén keer per dag iets alleen voor mezelf doen, met geen andere bedoeling dan zelfreflectie, is een onverwachte remedie gebleken tegen innerlijke spanning. Als we de onderzoeken mogen geloven, is mijn cortisol op dit moment in de kelder, terwijl mijn vitamine D-balans door het dak schiet. Het vrije uur weer niet gebruiken om mezelf in een sprint te slaan deed echter nog iets anders: de gedachten in me en de wereld om me heen werden heel traag. Ik had de tijd om mijn indrukken te verwerken, mijn gedachten te evalueren en onzin als zodanig te herkennen en het voor minstens een uur uit mijn gedachtenslot te sluiten. Een heerlijk lome en eigenlijk zelfs zeer Weense levenshouding. Last but not least zei de componist Gustav Mahler ooit over Wenen: "Als de wereld ooit vergaat, verhuis ik naar Wenen, want daar gebeurt alles 50 jaar later."