Sleepmoeders naar zeppelinvaders: De encyclopedie van oudertypen
Vergeet helikopterouders. Nu zijn de grasmaaier-, vliegtuig- en dolfijnmama's en -papa's er. Je snapt het niet, hè? Ik ook. Met dit naslagwerk weet je voortaan wat wat is.
"Grasmaaierouders" werd in een online bericht voor me geschreven. Mijn ogen stopten abrupt bij het woord. Ra-sen-mä-her-el-tern?! Wat betekent dat in godsnaam?
Een kort onderzoek bracht licht in de duisternis. En tegelijkertijd riep het nog meer vragen op. Want onverwacht kwam ik nog veel meer bizarre opvoedingsetiketten tegen. Helikopterouders was in ieder geval een term die ik kende, en bij taxi-ouders kon ik me de definitie ongeveer voorstellen. Maar als het ging om krulouders, dolfijnouders en duikbootouders, liet mijn abstractievermogen me in de steek. Ik heb me dus een weg gevochten door het oerwoud van ouderschapsvormen en geef hierbij een niet-uitputtend en niet-dodelijk serieus naslagwerk.
Helicopterouders
Waarschijnlijk het bekendste type ouder. Als een helikopter cirkelen vader en moeder boven hun kind en houden hun ogen er nooit vanaf. De angst dat het nageslacht iets kan overkomen of dat ze het niet redden in de harde maatschappij overheerst. Reeds in 1969 stelde de Israëlische psycholoog Haim G. Ginott gebruikte de helikoptermetafoor voor overbezorgde ouders. De Amerikaanse gezinstherapeute Wendy Mogel hielp de term uiteindelijk in 2001 wereldwijd bekend te worden. Andere soortgelijke typen ouders zijn er sindsdien van afgeleid.
Krullende ouders
Ze behoren tot het genre van de helikopterouders, maar ze gaan nog een stap verder: curlingouders waken niet alleen permanent over hun kind, ze bemoeien zich ook actief met diens leven. Net als curlingspelers banen ze zich een weg op het zwarte ijs en verwijderen ze mogelijke obstakels. Ze worden ook vaak gelijkgesteld aan grasmaaier- of sneeuwploegouders (zie hieronder)
.
Bron: Shutterstock
Grasmaaierouders
Ze behoren ook tot de familie van de helikopterouders en zijn in principe hetzelfde als curlingouders. Grasmaaierouders ruimen potentiële gevaren uit de weg voordat hun kinderen erover kunnen struikelen. De term komt van een leraar die hem gebruikte in een artikel uit 2018 op Weareteachers.com om het verschijnsel te beschrijven als: "Grasmaaierouders doen er alles aan om te voorkomen dat hun kind te maken krijgt met tegenslag, strijd of falen. In plaats van hun kinderen voor te bereiden op uitdagingen, maaien ze obstakels weg, zodat hun kinderen die niet eens onder ogen hoeven te zien."
Sneeuwploegouders
Ze worden graag gelijkgesteld met grasmaaier- of curlingouders. Maar ze zijn vaak nog agressiever als het erom gaat de weg van hun kind vrij te maken voor succes. Wie en wat hen in de weg staat wordt opgeruimd als met een sneeuwploeg.
Taxi-ouders
Een subgenre van de overbezorgde helikopterouders. Omdat ze niet willen dat hun kinderen de reis naar school moeten maken, komen ze stipt aan het begin en einde van de lessen met de gezinstaxi voor het schoolgebouw. Niet zonder alle parkeerplaatsen te blokkeren, inclusief het trottoir. Taxi-ouders chaufferen hun kinderen liever dan dat ze met hen de weg naar school oefenen, in de hoop ze voor een ongeluk te behoeden. Of gewoon door weer en wind.
Bron: Shutterstock
Vliegouders
Zij worden gezien als de tegenbeweging van de helikopterouders van de babyboomgeneratie. Terwijl Boomer-ouders zich sterk op hun kinderen richtten en hun eigen belangen verwaarloosden door als helikopters boven hun kinderen te zweven, kiezen Millennials voor een coöperatieve benadering van hun ouderschap. Ze streven naar gezamenlijke ervaringen waar alle gezinsleden - zowel kinderen als ouders - baat bij hebben. Net als het motto: iedereen moet in een passagiersvliegtuig kunnen vliegen.
Onderzeeërouders
Zij zijn het tegenovergestelde van altijd aanwezige helikopterouders. Ondermijnende ouders gaan ondergronds en negeren vervelende dingen die hun kinderen treffen. Ze zijn onbereikbaar voor leraren, missen ouderavonden en schitteren door afwezigheid bij theatervoorstellingen. Maar wee hen als hun kind met consequenties wordt bedreigd. Dan, volgens "Focus", verschijnen ze plotseling en met zwaar geschut.
Zeppelin ouders
Een tot nu toe zelden genoemd verschijnsel dat alleen in verband met helikopterouders opduikt in enkele discussiefora. Zeppelin-ouders zijn rustig, langzaam zwevend en altijd ver weg - geheel in tegenstelling tot helikoptervaders en -moeders. Door het gas is er permanent explosiegevaar. Als er in hun ogen iets fout gaat, barsten ze uit van woede.
Trekkende ouders
Een takelwagen is er als er hulp nodig is. Dat is precies hoe sleepwagenmoeders en -vaders werken: wat er ook met het kind gebeurd is, ze snellen erheen, ruimen de rommel op en trekken hem of haar eruit. Of zoals de Australische psychotherapeut Frank Zoumboulis het zegt in een ouderschapsblog: Wegsleepouders geven "onevenredig veel steun in plaats van hun kind de ruimte te geven".
Tijgerouders
Discipline en oefening zijn de sleutelwoorden van tijgerouders. Ze gebruiken autoritaire methoden om hoge prestaties en succes bij hun kinderen te bereiken. De term werd voor het eerst bekend in 2011 door Amy Chua, een Amerikaanse uit China, ook bekend als "Tigermom". In haar boek "De moeder van het succes. How I Taught My Children to Win", beschreef Chua hoe zij haar dochters opvoedde tot uitzonderlijke muzikale talenten. Slaap- en voedseltekort behoorden tot het dagelijks leven en alleen superlatieven werden geaccepteerd: Toen haar vierjarige dochter haar bijvoorbeeld een zelfgemaakte verjaardagskaart gaf, wees ze die af en zei dat ze een nieuwe - mooiere - moest maken.
Dolfijnouders
Dolfijnouders - zowel dierlijk als menselijk - behandelen hun jongen met liefde en zorg. Ze dwingen hun kroost nergens toe, maar bieden bescherming en ruimte. Hoewel ze worden beschouwd als autoriteitsfiguren en regels stellen, bespreken ze die met hun kinderen en spelen ze in op hun behoeften. Het "dolfijnprincipe" komt van de Canadese adolescentenpsychiater en auteur Shimi Kang en is haar tegenstelling tot tijgerouders.
Crunchy Mom
Deze term bestaat tot nu toe alleen in het Engels en wordt bijna uitsluitend gebruikt in verband met moeders. Volgens de "Urban Dictionary" is een crunchy mama een "lid van een steeds groter wordende groep moeders die neo-hippies zijn". Het kopen van mainstream producten of het doen van mainstream dingen is in hun ogen een slechte zaak. Een typische crunchy mom leeft veganistisch of in ieder geval vegetarisch, bakt haar eigen brood, bevalt thuis van haar baby en richt zich op lezen in plaats van tv-kijken en doekjes in plaats van wegwerpluiers.
Bron: Shutterstock
Silky Mom
Bestaat alleen als Engelse term en is - net als bij Crunchy Moms (zie boven) - bijna altijd beperkt tot de moeder. Silky Moms, volgens "Urban Dictionary", gebruiken de vooruitgang in wetenschap, medicijnen en technologie om hun ouderschap te ondersteunen. Ze vertrouwen op pijnstillers tijdens de bevalling, geven de voorkeur aan de babyfles boven borstvoeding, en zijn vaak voorstanders van vaccinatie. Daarmee zijn ze het tegenovergestelde van Crunchy Moms.
Crunchy Mom
De Crunchy Mom en de Silky Mom zijn nu geëvolueerd tot de meer realistische Scrunchy Mom, die beide opvoedingsprincipes gebruikt. Een Scrunchy Mom kan bijvoorbeeld flesvoeding, vaccinaties en ziekenhuisbevallingen goedkeuren en tegelijkertijd stoffen luiers gebruiken en haar eigen babyvoeding koken.
Oppasouders
Dit is een relatief nieuw type ouder, populair geworden door de sociale media. Zittende ouders zitten aan de rand van de speelplaats en kijken naar hun kinderen die spelen in plaats van actief deel te nemen. Het concept wordt gepromoot als win-win: De kinderen spelen zelfstandig onder toezicht en in een veilige omgeving, terwijl de ouders genieten van een korte pauze. Moeder van drie kinderen en blogger Susie Allison van "Busy Toddler" bedacht de term 2021 uit "zitten" en "toezicht houden": ze had op een ochtend op haar bank gezeten, genietend van een kop koffie en kijkend naar haar peuter die aan het spelen was. "Ik grapte met mijn man dat ik gewoon 'sittervisiting' was - zitten en toezicht houden tegelijk."
Nu weet je het. En je bent ook goed uitgerust als je wilt schitteren met nutteloze kennis of een categorisatie wilt maken op ouderavond. De zin en onzin van de verschijnselen en onderwijsmethoden blijven intussen een andere discussie.
Katja Fischer
Senior Editor
Katja.Fischer@digitecgalaxus.chMoeder van Anna en Elsa, aperitief expert, groepsfitness fanaat, aspirant danseres en roddel liefhebber. Vaak een multitasker en iemand die alles wil, soms een chocolade kok en koningin van de bank.
