Producttest
Alienware AW3225QF getest: het begin van een nieuw tijdperk
van Samuel Buchmann
De nieuwe 4K OLED van Asus is momenteel een van de meest gewilde monitoren. Hij voldoet aan mijn hoge verwachtingen in de test. Alleen de prijs laat me met lege handen achter.
Een maand geleden beschreef ik 32-inch 4K OLED's als het nieuwe monitortijdperk. De Asus ROG Swift PG32UCDM is de tweede vertegenwoordiger hiervan. Het maakt gebruik van hetzelfde QD OLED paneel als het Alienware model dat indruk op me maakte tijdens het testen.
Asus doet een paar dingen anders bij de implementatie van het paneel. Ten eerste is de PG32UCDM plat. Ten tweede biedt het extra functies en meer aansluitingen in vergelijking met de Alienware AW3225QF. De Taiwanese fabrikant rekent hier ook 50 procent meer voor. De belangrijkste gegevens van de PG32UCDM op een rij:
Asus vindt dat de PG32UCM een "futuristische, op cyberpunk geïnspireerde esthetiek" heeft. Dat vind ik prima. Voor mij ziet de monitor eruit als elke andere in de ROG-serie: sci-fi design met een driepotige standaard en een paar RGB gimmicks. Bijvoorbeeld een projectie van het merklogo op het tafelblad.
Als RGB-tegenstander schakel ik als eerste alles uit wat oplicht. Daarna is het ontwerp prima voor mij. De metalen standaard biedt goede stabiliteit. En als ik het scherm in plaats daarvan aan een monitorarm schroef, ziet het er mooi en strak uit. De schermranden zijn dun en de achterkant heeft een onopvallende zwarte kleur.
Asus koelt de monitor passief. Er zit een grafeenfilm achter het OLED-paneel, die is ontworpen om de warmte optimaal af te voeren en door te geven aan het koellichaam. Volgens de fabrikant houdt dit het paneel koel en vermindert het de kans op inbranden. Zoals altijd is het onmogelijk om te zeggen hoe goed dit werkt zonder een langdurige test.
De keuze aan aansluitingen is goed: twee HDMI 2.1-poorten, een DisplayPort 1.4-poort en USB-C met 90 watt Power Delivery. Ik ben vooral blij met de laatste. Dit betekent dat ik zowel mijn MacBook als mijn Windows PC kan aansluiten zonder adapter. Asus doet het, net als de meeste fabrikanten, nog steeds zonder DisplayPort 2.1.
In tegenstelling tot de concurrentie van Alienware is de PG32UCM niet gebogen, maar plat. Persoonlijk vind ik dit beter voor een opstelling met één scherm. Het OLED paneel is zo stabiel qua kijkhoek dat er geen kleurverschuiving naar de randen optreedt. Voor een opstelling met meerdere schermen zou ik de voorkeur geven aan de gebogen Alienware AW3225QF.
Wat nu volgt gaat diep op de materie in. De metingen met professionele tools van Portrait Display maken een objectieve categorisering van de beeldkwaliteit mogelijk. Als je niet geïnteresseerd bent in de details en diagrammen, kun je de korte versie lezen en vervolgens naar het hoofdstuk "Gaming" scrollen.
De belangrijkste bevindingen in het kort:
Samsung's derde generatie QD OLED-paneel bereikt een maximale schermhelderheid van iets minder dan 246 nits in de Asus PG32UCDM. Monitoren met LCD-panelen zijn helderder, maar dat is genoeg voor de meeste situaties. Alleen als de zon direct in de kamer schijnt zal het wat krap worden, afhankelijk van de beeldinhoud.
Wat Asus beter doet dan Alienware met de AW3225QF: ik kan dynamische helderheid toestaan in zowel de HDR- als de SDR-modus. Hiervoor deactiveer ik de optie "Uniforme helderheid" in het menu. De helderheid van het wit neemt dan toe zodra het niet meer het hele scherm vult. Met een witcomponent (meer precies een Average Picture Level - APL) van maximaal 10 procent, haalt het paneel 426 nits in SDR-modus.
Dit maakt gamen in lichte kamers aangenamer dan bij de concurrentie zonder deze optie. Vooral bij games is de APL bijna altijd onder de 100 procent - en het stoort me niet als de helderheid van het wit constant een beetje verandert. Voor kantoorwerk stoort het mechanisme me echter en schakel ik het uit. Ik vind het voorbeeldig dat Asus mij, de gebruiker, een vrije keuze geeft.
Het paneel van mijn testmodel is extreem gelijkmatig verlicht. Ik heb een maximale DeltaE van 1,1 gemeten tussen het midden en de randen van het beeld.
De HDR-helderheid is ook goed bij lage APL, de PG32UCDM haalt de beloofde 1000 nits in een venster van procent. In grotere testvensters daalt de helderheid echter net zo snel als bij de Alienware AW3225QF. Slechts 480 nits zijn mogelijk in een venster van procent. Het QD OLED paneel heeft een agressievere Auto Brightness Limiter (ABL) dan het WOLED paneel van bijvoorbeeld de Asus PG34WCDM. Hierdoor is de ervaring iets minder indrukwekkend in fel verlichte scènes.
Zoals bij alle OELD-monitoren neigt het contrast naar oneindig - zwart is zwart. Er is echter één kleine beperking: QD OLED panelen zoals de Asus PG32UCDM hebben geen polarisatiefilter. Het zwart lijkt daarom een beetje uitgewassen en paars in een heldere omgeving. WOLED panelen zijn hier beter. Ik merk het verschil echter alleen bij een directe vergelijking.
De glanzende coating van de PG32UCDM is ook een klein nadeel in lichte ruimtes - hoewel het verrassend weinig reflecteert. Het toont ook zijn voordelen in donkere omgevingen. Hier komt het beeld scherper en rijker over dan op matte schermen.
De metingen voor kleuren en grijstinten moeten drie vragen beantwoorden:
De gammacurve van de PG32UCDM ligt dicht bij de doelwaarde. Grijstinten hebben de neiging iets te helder te zijn, wat in ieder geval black crush voorkomt. De monitor vertoont lichte zwakheden in de witbalans. Aan de ene kant is deze te koel, aan de andere kant hebben grijstinten een magenta kleurzweem - hoe helderder, hoe sterker.
Gelukkig is de afwijking zeer matig en kan ik deze corrigeren met een handmatige RGB-witbalans op hardwareniveau. Daarna daalt de maximale DeltaE tot een onzichtbare 1,4.
De PG32UCDM dekt de gangbare SDR-kleurruimten heel goed:
Net als bij de Alienware AW3225QF is de bijna volledige dekking van AdobeRGB indrukwekkend. De fabriekskalibratie van de Asus PG32UCDM is prima voor een gaming monitor. In de standaardinstellingen is de gemiddelde sRGB DeltaE 4,7. Zoals bij veel breedbeeldmonitoren wordt inhoud een beetje te verzadigd weergegeven.
Als ik de kleurruimte van de monitor wijzig in sRGB in de instellingen, verbetert de nauwkeurigheid. Alleen de grijstinten zijn niet neutraal - een gevolg van de bovengenoemde zwakte in de witbalans. Deze kleurafwijkingen kunnen echter allemaal tot een minimum worden teruggebracht met een kalibratie. De PG32UCDM is dan ook zeer geschikt voor beeldbewerking of videobewerking.
OLED monitoren zoals de PG32UCDM zijn natuurlijk zeer geschikt voor HDR content. Door afzonderlijke pixels uit te schakelen, bereiken ze scherpe grenzen tussen zeer heldere en zeer donkere inhoud. Bijvoorbeeld explosies in een nachtscène. Zelfs donkere grijstinten worden meestal zuiver gegradeerd, zodat details in schaduwen zichtbaar blijven.
Asus heeft zijn monitor zeer goed afgesteld. De EOTF- en luminantiecurves wijken nauwelijks af van de doelwaarden. En de witbalans is nog beter gekalibreerd dan in de SDR-modus. Zoals beschreven in het hoofdstuk Helderheid, neemt de helderheid relatief snel af als de witte component toeneemt. De monitor haalt de beloofde 1000 nits alleen in de procenten. In werkelijkheid is de APL vaak 10 procent, zelfs in donkere scènes. Hier zijn de nieuwste WOLED panelen meer dan half zo helder als het QD OLED paneel in de PG32UCDM.
Ik meet de dekking van de HDR-kleurruimten:
De dekking van de zeer grote BT.2020 kleurruimte is net geen 80 procent. Dit is goed, maar niet uitstekend voor QD OLED. Voor tv's met deze paneeltechnologie meet collega Luca Fontana regelmatig een dekking van meer dan 90 procent.
In de praktijk maakt dit nauwelijks iets uit. Tegenwoordig wordt de meeste inhoud afgestemd op DCI-P3. Deze kleurruimte wordt uitstekend gedekt door de PG32UCDM met 99 procent. De monitor geeft kleuren ook zeer nauwkeurig weer in HDR. De gemiddelde DeltaE van 2 is erg laag.
Op het moment van testen ondersteunt de Asus PG32UCDM de HDR10 standaard, maar nog niet DolbyVision of HDR10+. Volgens de fabrikant zullen de eerste medio 2024 volgen, wat niet erg is omdat er toch maar een paar games in Dolby Vision zijn.
De PG32UCDM is een fantastische gamingmonitor: hoge pixeldichtheid, diepe zwarttinten, scherpe contrasten en rijke kleuren die er toch natuurlijk uitzien. Dankzij de framerate van 240 hertz en de lage responstijd van het OLED paneel blijft het beeld scherp, zelfs bij snelle bewegingen. Over het geheel genomen behoort de beeldkwaliteit tot de beste die de huidige technologie te bieden heeft.
Zo ver zo voorspelbaar. Ik heb immers al soortgelijke dingen geschreven in de geteste Alienware AW3225QF met hetzelfde paneel. Maar is een 4K OLED wel de beste keuze, of kun je je geld beter uitgeven aan een ander soort monitor?
Zoals zo vaak het geval is, is er geen pasklaar antwoord op deze vraag. Eén ding is duidelijk: de Asus PG32UCDM is een uitstekende allrounder. Maar afhankelijk van je voorkeuren past een ander type monitor misschien beter bij je. De volgende alternatieven zijn momenteel verkrijgbaar in het hogere segment:
Ik heb alle varianten zelf al getest. Mijn persoonlijke conclusie: de nieuwe 32-inch OLED's zijn de gulden middenweg. In strategiespellen zoals "Manor Lords" waardeer ik de hoogte van het scherm. In rollenspellen merk ik de enorme detaildiepte van de hoge pixeldichtheid. In shooters ben ik als leek al dolblij met een framerate van 240 hertz.
Zijn er momenten waarop ik zou willen dat ik de onderdompeling van een grotere monitor had? Zeer zeker. Maar ze hebben allemaal een slechtere beeldkwaliteit en ik vind monsterdisplays een beetje overweldigend als ik aan het werk ben. In plaats daarvan is er ruimte voor een uitgeklapte MacBook naast het 32-inch scherm. Ik vind deze kleine opstelling met twee schermen comfortabeler.
Asus heeft een trucje bij ons op voorraad als je pc geen 240 FPS haalt in een game: als je de framerate instelt op 120 Hertz, is er de optie "Extreme Low Motion Blur" (ELMB). Dit betekent dat de monitor een zwart beeld invoegt tussen elk frame. Hierdoor blijft de bewegingsonscherpte net zo laag als bij 240 Hertz. Dit werkt echter alleen in SDR, Variable Refresh Rate (VRR) wordt weggelaten en de maximale helderheid wordt gehalveerd.
Over werk gesproken: de Asus PG32UCDM is hier ook geschikt voor. Dankzij het verbeterde subpixelpatroon in vergelijking met eerdere OLED generaties en de hoge pixeldichtheid komt tekst zeer scherp over. Kleurfranjes aan randen met een hoog contrast zijn niet meer zichtbaar voor het oog. De kleurnauwkeurigheid en goede kleurruimtedekking doen de rest.
Het maakt niet uit of ik tekst schrijf of afbeeldingen bewerk - de PG32UCDM slaat overal een goed figuur. Hij heeft ook geen Auto Static Brightness Limiter (ASBL), wat me zou irriteren. De "Screen Saver" dimt het beeld ook na een tijdje - maar gewoon de muis bewegen deactiveert het. De optie kan ook helemaal worden uitgeschakeld in het menu.
Het enige nadeel voor Office-gebruik is het risico van inbranden. Na een maand heb ik nog geen tekenen van ghosting opgemerkt. Maar dit is geen zinvolle test voor de lange termijn. Zoals met alle OLED monitoren is het waarschijnlijk geen goed idee om urenlang statische beeldelementen weer te geven. Vooral niet als je het scherm instelt op een heldere kleur. De donkere modus en een lagere helderheid kunnen het risico verkleinen. Persoonlijk heb ik echter geen zin om beide overdag te doen.
Asus geeft drie jaar garantie op inbranden en gebruikt de gebruikelijke beschermende maatregelen. Statische logo's worden automatisch herkend en gedimd en het hele beeld wordt regelmatig een paar pixels verschoven. Een "Pixel Cleaner" bevrijdt het paneel van tijdelijke spookbeelden.
Ik was aanvankelijk in de war door de integratie van Pixel Cleaner: het beeldscherm herinnert me er na acht uur aan dat ik een schoonmaakproces moet starten. Maar de melding verschijnt midden in het gebruik. Meestal wil ik het werk of het spel dan niet onderbreken - en dan vergeet ik het.
Zoals te zien is op de supportpagina, is er ook een automatisch proces. Ik realiseerde me dit pas nadat een gebruiker me erop wees. In tegenstelling tot de Alienware AW3225QF start de Pixel Cleaner niet meteen als ik de monitor in stand-by zet, maar pas na vijf minuten. De indicator hiervoor zijn vijf lichtpulsen van het ROG-logo aan de voorkant - maar alleen als je de verlichting daarvan niet hebt uitgeschakeld, zoals ik heb gedaan.
De ondoorzichtige automatische pixelreiniger blijft het enige kleine zwakke punt van de werking. Ik heb geen bugs opgemerkt. Asus heeft ook de menunavigatie logisch en duidelijk opgelost - en biedt me nog steeds veel instelmogelijkheden. SDR en HDR opties worden apart opgeslagen. Ik hoef niet elke keer te prutsen als ik van de ene modus naar de andere overschakel.
Ik bedien het menu met een joystick en twee knoppen op de achterkant in het midden onderaan. Ze hebben allemaal duidelijke drukpunten. Na een tijdje ken ik de snelkoppelingen naar de belangrijkste functies:
Ik vind het voorbeeldig dat Asus me bijna alle dingen onafhankelijk van elkaar laat instellen. Andere fabrikanten koppelen de kleurruimte of gammawaarde aan bepaalde beeldmodi. Hier kan ik ook een handmatige witbalans uitvoeren in de sRGB kleurruimte en het gamma instellen op 2.4. In het algemeen heb ik veel mogelijkheden om het beeld handmatig te kalibreren op hardwareniveau.
Het stroomverbruik is typisch voor OLED-monitoren. Ze verbruiken meer stroom dan een LCD met LED-verlichting: bij 75 procent helderheid stroomt er gemiddeld ongeveer 60 watt uit het stopcontact naar de Asus PG32UCDM. Bij maximale helderheid met een volledig wit beeld kan dit oplopen tot 125 watt. Beide waarden zijn iets hoger dan bij de Alienware AW3225QF.
"Heeft Asus zojuist de perfecte monitor gepresenteerd?", vroeg ik me vorig jaar af bij de lancering van de PG32UCDM. Na het testen is mijn antwoord: zo goed als. Het QD OLED paneel van de derde generatie maakt de hype waar. De hoge pixeldichtheid, perfecte zwartniveaus en rijke kleurweergave zorgen voor een bombastische beeldkwaliteit.
Het formaat en het beeldformaat zijn geschikt voor alle soorten games. Met een framerate van 240 hertz zien zelfs snelle shooters er scherp uit. In 4K heb je een overeenkomstig hoog niveau van grafische prestaties nodig. De monitor slaat ook een goed figuur voor kantoortoepassingen. Maar, zoals met elke OLED, moet je rekening houden met het risico van inbranden.
De vraag blijft of de Asus PG32UCDM de hogere prijs waard is in vergelijking met de Alienware AW3225QF. Op het moment van deze test is het verschil maar liefst 500 frank. In ruil daarvoor krijg je een USB-C poort en geavanceerdere firmware met meer opties. In games is het belangrijkste voordeel waarschijnlijk de dynamische SDR-helderheid, die niet beschikbaar is bij de concurrentie. Persoonlijk geef ik ook de voorkeur aan het platte ontwerp. In absolute zin is de Asus PG32UCDM daarom mijn nieuwe koning onder de gaming monitoren. De Alienware AW3225QF blijft de prijs-prestatie winnaar.
Pro
Contra
Mijn vingerafdruk verandert vaak zo drastisch dat mijn MacBook hem niet meer herkent. De reden? Als ik me niet vastklamp aan een beeldscherm of camera, dan klamp ik me waarschijnlijk aan mijn vingertoppen vast aan een rotswand.